آیت‌الله منتظری

کلام شیخ الرئیس در کتب خود و اشاره ای به نظر فخررازی و فارابی

شیخ الرئیس ابوعلی سینا یکی از سردمداران عقل گرایی و حکمت بحثی، در کتاب "الشفاء"، فصل دوم از مقاله چهارم از کتاب النفس می‎فرماید:

"و قد یتفق فی بعض الناس ان تخلق فیه القوة المتخیلة شدیدة جدا حتی انها لاتستولی علیها الحواس و لاتعصیها المصورة و تکون النفس ایضا قویة لایبطل التفاتها الی العقل و ما قبل العقل انصبابها الی الحواس؛ فهؤلاء یکون لهم فی الیقظة ما یکون لغیرهم فی المنام من الحالة التی سنخبر عنها بعد، و هی حالة ادراک النائم مغیبات یتحققها بحالها او بامثلة تکون لها، فان هؤلاء قد یعرض لهم مثلها فی الیقظة، و کثیرا ما یکون لهم فی توسط ذلک ان یغیبوا آخر الامر عن المحسوسات و یصیبهم کالاغماء، و کثیرا ما لایکون، و کثیرا ما یرون الشیی بحاله، و کثیرا ما یتخیل لهم مثاله للسبب الذی یتخیل للنائم مثال ما یراه مما نوضحه بعد، و کثیرا ما یتمثل لهم شبح و یتخیلون ان ما یدرکونه خطاب من ذلک الشبح بالفاظ مسموعة تحفظ و تتلی، و هذه هی النبوة الخاصة بالقوة المتخیلة ... ان معانی جمیع الامور الکائنة فی العالم مما سلف و مما حضر و مما یرید ان یکون، موجودة فی علم