آیت‌الله منتظری

برداشت غلط معتقد می‎شود و آن را می‎پذیرد و یا او را به کفر و فسق و مانند آن متهم می‎نماید؛ و هر دو امری نامطلوب می‎باشند. پس بدین لحاظ پیرامون وحی مطالبی را یادآور می‎شوم که شاید مراد گوینده محترم نیز همان مطالب یا اصول کلی آن باشد. و قبل از اینکه به آیات قرآن و احادیث در این زمینه اشاره کنم، یادآوری دو نکته که در تحلیل معنا و حقیقت وحی مؤثر است، لازم به نظر می‎رسد:

مراحل سه گانه نظام هستی

نکته اول - همان گونه که در حکمت و فلسفه الهی تبیین گردیده و ادله نقلی و ادراک و دریافت های درونی ما هم بر آن گواه است، نظام هستی طبق یک تقسیم بندی کلی دارای سه مرحله است:

1 - مرحله موجودات محسوس و طبیعی که دارای ماده و احکام ماده می‎باشند؛ همچون اجسام که دارای جرم و ماده و احکامی چون شکل، بو، رنگ، اندازه و... می‎باشند و با حواس پنجگانه ظاهری ما هم قابل ادراک و احساس هستند. تمام اموری که پیرامون خود می‎بینیم، لمس می‎کنیم و می‎بوئیم و... از این قبیل به شمار می‎آیند.

2 - مرحله موجودات خیالی و مثالی که هرچند ماده ندارند ولی دارای احکامی شبیه به احکام ماده هستند و با حس باطنی مانند قوه حس مشترک، خیال و متخیله ادراک می‎شوند؛ همچون صورت ذهنی اشیای جزئی که از ما غائبند ولی صورتی از آنها در خزینه خیال ما