ماده و نه ابلاغ وحی هیچکدام وحی نیست و تقدم و تأخر امور در عوالم ماوراء طبیعت هم تقدم و تأخر زمانی نیست. و همان طور که گذشت صور علمی تک تک حوادث دنیوی در خزائن علمی حق تعالی که بالاتر از عالم طبیعت هستند به وجود جمعی موجودند و خداوند به کل نظام آفرینش از صدر تا ذیل و از آغاز تا انجام حوادث علم دارد، و در علم او هر حادثی در جایگاه خود میخکوب قرار دارد و هیچ پای ماده و زمان و زمین و احکام آن در آن مواطن در میان نیست و این مقتضای برهان و قواعد متافیزیکی فیلسوفان و تصریح ائمه عرفان است.
عدم منافات بین غرض ذاتی نداشتن حق تعالی و غرض داشتن او به لحاظ مرتبه فعل
سخن آقای دکتر:
همچنین ادامه داده اند:
"نیز میافزایم که بنابر حکمت اسلامی افعال الهی مسبوق و معلل به اغراض نیست، و در جای خود مدلل شده است که محال است باری تعالی برای رسیدن به غرضی و هدفی کاری بکند. او فاعل بالقصد نیست. اینکه گاهگاه اراده تازه ای بکند و آیه تازه ای را برای تحصیل غرضی و توضیح مطلبی یا ایجاب و تحریمی نازل کند، از اشد محالات است. گرچه همه چیز به اذن و علم و اراده باری است اما این اراده ورزی به شیوه انسانی نیست.
.jpg)
