آیت‌الله منتظری

پائین است و علم، به خصوص علم حضوری، بویژه آن قسم که با جذبه حاصل می‎شود، از جمله اموری است که می‎تواند با تحقق خود موجب گستردگی ظرف خود شود و شرح صدر بیاورد و در تنگنای اندوخته های آن گرفتار نیاید و در اثر آن، چیزی را که شخص عالم به خودی خود نمی توانسته است بداند به واسطه آن بداند؛ و وحی بدین گونه است. (و علمک ما لم تکن تعلم) .

اراده ذاتی و ازلی حق تعالی و عدم منافات آن با اراده فعلی و حادث او

و فرق بین وحی و موضوع و شرائط تحقق وحی در دو گونه اراده

سخن آقای دکتر:

ایشان در ادامه نوشته اند:

"اکنون می‎افزایم که تجدد ارادات هم در مورد باری تعالی فرض محالی است. خداوند چون معرض حوادث واقع نمی شود و تغییر نمی کند، نمی تواند هر دم اراده ای بکند و تصمیمی بگیرد. لذا رفت و آمد جبرئیل میان خدا و رسول، و پیام آوردن و پیام بردن و برای هر حادثه ای آیه ای دریافت کردن و به زمین آوردن، مطلقا با متافیزیک فیلسوفان و متکلمان مسلمان موافقت ندارد و به هیچ رو معقول و موجه نیست. بلی با یک تصویر عامیانه از خدایی سلطان وار و جبرئیلی بالدار و آسمان و زمینی بطلمیوسی سازگار است (و این تصویری است که عموم مفسران قرآن در دوران ما قبل مدرن به دست داده اند)".