صفحه ۶۲۶

حاضر سازی و با دقت به آن گوش فرا دهی، پس اگر نصیحتش را صواب و مطابق حقیقت یافتی، خدا را سپاس گویی و آن را بپذیری و در مقابل آن حق شناسی نمایی، و اگر آن را صواب و بر وفق حقیقت نیافتی، متهمش نکنی و بدانی که او در خیر خواهی توکوتاهی نکرده و فقط نظرش به خطا رفته است.

حق احسان کننده:

حق "احسان کننده" این است که در مقابل احسانی که کرده از او تشکر نمایی و احسانش را به زبان آوری و او را به نیکی یاد کنی و خالصانه در حق او دعا کنی تا در نهان و عیان از او قدردانی کرده باشی. و هر وقت توانستی احسان او راجبران نمایی.

حق همسایه:

حق "همسایه" این است که در حضور کرامت او را، و در غیاب آبروی او را حفظ کند و در هر حال او را یاری نماید و درسختیها تنها نگذارد، از خطاهایش بگذرد و لغزشهایش را نادیده بگیرد، اگر نادانی کرد بردباری کند و زبان بدگویان را ازاو بگرداند. پیامبراکرم (ص) می‎فرماید: "کسی که با شکم سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد هرگز به من ایمان نیاورده است".برگرفته از وسائل الشیعه، کتاب الحج، باب 88 از ابواب (احکام العشره)، حدیث 1. و نیز در روایتی از حضرت رسول اکرم (ص) آمده است که: "هرکس حقوق همسایه اش را ضایع کند ازما نیست، و جبرئیل (ع) آنقدر راجع به همسایه به من سفارش نمود که پنداشتم همسایه از انسان ارث خواهد برد".برگرفته از وسائل الشیعه، کتاب الحج، باب 86 از ابواب (احکام العشره)، حدیث 5.

حق همسفر:

حق "همسفر" این است که اگر قدرت داری در احسان و اکرام از او فزونتر باشی، وگرنه برابر و در ردیف او باشی، همچنان که او تو را محترم می‎شمارد تو او را محترم بشماری، همان گونه که حفظت می‎کند حفظش نمایی. در کرامت و جوانمردی بر تو سبقت و پیشدستی نگیرد، و اگر پیشدستی نمود جبران نمایی، از محبتی که شایسته اوست کوتاهی نکنی و به خیرخواهی و نصیحت او پایبند باشی، او را در اطاعت پروردگار و ترک گناه یاری نمایی و در هرحال برای اورحمت باشی نه عذاب.

حق سائل:

حق "سائل" این است که اگر می‎دانی راست می‎گوید به اندازه قدرت حاجتش را برآورده نمایی و برایش دعا کنی و دررسیدن به خواسته اش او را کمک نمایی، و اگر در راستگویی او شک داری، مراقب باشی که بدبینی و شک تو در اثروسوسه شیطان نباشد تا بخواهد تو را از انجام کار

ناوبری کتاب