آیت‌الله منتظری

دارد تا بمیرد، و یا به او غذای مسموم بخوراند، در این موارد و نظایر آن اگر عمدی باشد ورثه مقتول حق دارند قصاص نمایند.

مساله 3231- اگر فرزند پدر یا مادر خود را عمدا و به ناحق بکشد او را قصاص می‎کنند، ولی اگر پدر فرزند خود راعمدا و به ناحق بکشد او را قصاص نمی کنند، بلکه به دستوری که در احکام دیه گفته می‎شود از او دیه می‎گیرند وحاکم شرع نیز او را تعزیر می‎کند. و بنابراحتیاط جد و جد پدری در حکم پدر هستند. و اگر مادر فرزند خود را عمدا وبه ناحق بکشد بنابرمشهور قصاص می‎شود، ولی احتیاط خوب است.

مساله 3232- اگر دو نفر یا بیشتر مسلمانی را از روی عمد و به ناحق بکشند به گونه ای که همه در کشتن او شریک باشند، ورثه مقتول می‎توانند بعضی را بکشند و از بعضی دیگر سهم دیه را دریافت کنند و به کسی که کشته می‎شودبدهند. و نیز می‎توانند همه را بکشند به شرط اینکه تفاوت دیه کسی را که کشته می‎شود به او یا وارث او بپردازند، مثلااگر بخواهند دو نفر را بکشند باید به ورثه هرکدام نصف دیه او را بدهند. ولی در این موارد بهتر است قصاص نشود وفقط از هر یک از قاتلها سهم دیه را بگیرند، و یا به کشتن یک نفر اکتفا شود.

مساله 3233- اگر مردی زنی را بکشد می‎توانند او را بکشند، ولی چون دیه زن نصف دیه مرد است باید برای کشتن مرد نصف دیه او را بدهند. و اگر زنی مردی را بکشد می‎توانند زن را بکشند ، ولی باید به آن اکتفا کنند و حق ندارند پس از کشتن زن نصف دیه را نیز مطالبه نمایند.

مساله 3234- اگر ورثه و اولیای مقتول چند نفر باشند بنابراحتیاط واجب قصاص با توافق یکدیگر انجام شود، و یکی از آنان بدون اطلاع و اجازه دیگران قصاص نکند، و اگر قصاص کرد و دیگران طالب دیه باشند باید سهم آنان را از دیه بپردازد.

مساله 3235- اگر بعضی از اولیای مقتول تقاضای قصاص کنند و بعضی دیگر تقاضای دیه نمایند، کسی که تقاضای قصاص کرده باید سهم دیه متقاضیان دیه را بپردازد و سپس قصاص کند، و اگر بعضی از اولیای مقتول قاتل را عفونمایند باید متقاضی قصاص سهم دیه عفو کنندگان را به قاتل بپردازد. و خوب است در چنین مواردی از قصاص صرف نظر شود و به دیه اکتفا نمایند.

مساله 3236- اگر بعضی از اولیای مقتول حاضر و بعضی دیگر غایب باشند و افراد حاضر بخواهند قصاص نمایند، چنانچه تماس با افراد غایب ممکن باشد یا مدت غایب بودن آنها کوتاه باشد