آیت‌الله منتظری

مسائل وصیت

"وصیت" آن است که انسان به کسی سفارش کند پس از مرگش کاری را برای او انجام دهند، یا پس از مرگش چیزی ازمال او ملک کسی باشد، یا برای فرزندان خود و کسانی که اختیار آنان با اوست سرپرست و قیم معین کند. کسی را که وصیت می‎کند "موصی" و کسی را که به او وصیت می‎کنند "وصی" می‎گویند.

از رسول خدا (ص) نقل شده است که فرمودند: "هرکس بدون وصیت بمیرد به مرگ جاهلیت مرده است"وسائل الشیعه، کتاب الوصایا، باب 1، حدیث 8.. و فرمودند:"برای مرد مسلمان سزاوار نیست شبی را صبح کند مگر اینکه وصیت او زیر سرش باشد"وسائل الشیعه، کتاب الوصایا، باب 1، حدیث 7. . و نیز فرمودند: "هرکس هنگام مرگ خوب وصیت نکند از نظر مردانگی و عقل کمبود دارد"برگرفته از وسائل الشیعه، کتاب الوصایا، باب 6، حدیث 2. .

مساله 2988- وقتی نشانه های مرگ در انسان نمایان شود باید به این دستورات عمل نماید:

الف - هرچه زودتر امانتهای مردم را به صاحبانش برگرداند. و اگر به مردم بدهکار است و زمان دادن آن بدهی رسیده باید بپردازد، و اگر در آن حال توان پرداخت را ندارد یا زمان آن نرسیده، باید وصیت کند و بر وصیت شاهد بگیرد، ولی اگر بدهی او برای ورثه معلوم باشد و اطمینان دارد که ورثه می‎پردازند وصیت لازم نیست.

ب - اگر خمس یا زکات و یا مظالم بدهکار است باید فورا بپردازد، و اگر در آن حال توان پرداخت را ندارد و احتمال می‎دهد کسی آنها را ادا نماید باید وصیت کند. همچنین است اگر حج بر او واجب باشد.

ج - اگر نماز و روزه قضا دارد باید وصیت کند که از مال خودش برای آنها اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون اجرت آنها را انجام می‎دهد باز هم واجب است