صفحه ۴۴۲

طرف قرارداد باشند. ولی اگر با جعاله کاری را انجام دهند مالک عوض کار خود می‎شوند و باید عوض را به ولی آنها بدهند، هر چند ولی اجازه نداده باشد.

مساله 2480- اگر کودک نابالغ چیزهای مباحی را که ملک کسی نیست - نظیر ماهی دریا - با تلاش و کار خود به قصدتملک به دست آورد مالک آن می‎شود.

مساله 2481- شخص بدهکار با چهار شرط ورشکسته محسوب می‎شود:

1 - بدهیهای او نزد حاکم شرع ثابت شده باشد.

2 - اموال او - بجز خانه مسکونی و لوازم ضروری زندگی - از بدهیهایش کمتر باشد.

3 - وقت پرداخت بدهیهای او رسیده باشد.

4 - طلبکار یا طلبکاران از حاکم شرع بخواهند اموال او را ضبط نماید و حاکم شرع نیز به ضبط اموال او حکم کند.

مساله 2482- پس از آنکه حاکم شرع حکم به ضبط اموال شخص ورشکسته نمود اموال وی - بجز خانه مسکونی ولوازم ضروری زندگی - ضبط و میان طلبکاران تقسیم می‎شود.

مساله 2483- مخارج خوراک و پوشاک و مسکن شخص ورشکسته و کسانی که تحت سرپرستی او می‎باشند - بامراعات شئون آنان - تا هنگام تقسیم از اموال او برداشته می‎شود، و اگر بمیرد هزینه کفن و دفن او بر بدهیهایش مقدم می‎باشد.

مساله 2484- ولایت و سرپرستی "کودک نابالغ" و "دیوانه" و "شخص سفیه" به ترتیب بر عهده افراد زیر می‎باشد:

1 - پدر و جد پدری، ولی مادر و جد مادری یا برادر و یا خواهر کودک یا دیوانه و یا سفیه ولایتی بر او ندارند، مگر اینکه حاکم شرع آنها را ولی قرار دهد.

2 - با نبودن پدر و جد پدری، کسی که از طرف آنان به عنوان "قیم" پس از مرگ آنان تعیین شده است.

3 - با نبودن دسته اول و دوم، حاکم شرع یا کسی که از طرف او منصوب است.

4 - با نبودن حاکم شرع و نماینده او، افراد مومن و عادل و خبیر.

مساله 2485- ولایت پدر و جد پدری بر دیوانه و سفیه در صورتی است که دیوانگی و سفاهت آنان قبل از بلوغ پیداشده باشد، پس اگر بعد از بلوغ عارض شود ولایت آنان با حاکم شرع است.

مساله 2486- ولایت پدر و جد پدری قابل انتقال به دیگری نیست، ولی آنان در صورت وجود مصلحت می‎تواننددیگری را وکیل خود نمایند.

ناوبری کتاب