آیت‌الله منتظری

مسائل هبه (بخشش)

"هبه" آن است که انسان چیزی را که ملک خود اوست به رایگان ملک دیگری کند و به او ببخشد.

مساله 2426- در هبه صیغه خاصی لازم نیست، و اگر هبه کننده مال خود را به قصد هبه به کسی بدهد و او هم به همین قصد بپذیرد صحیح است.

مساله 2427- در هبه کننده چند شرط معتبر است:

1 و 2 - بالغ و عاقل باشد.

3 و 4 - سفیه نباشد، یعنی از کسانی نباشد که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می‎کنند. و نیز توسط حاکم شرع ازتصرف در اموالش منع نشده باشد.

5 - مالک یا صاحب اختیار چیزی باشد که می‎خواهد هبه کند، پس بخشش مال دیگری بدون اجازه او صحیح نیست.

6 - از روی قصد و اختیار ببخشد، پس اگر هبه کننده از روی اکراه یا اجبار هبه کند صحیح نیست.

مساله 2428- کسی که چیزی به او بخشیده می‎شود اگر صغیر یا دیوانه باشد قبول خود او کافی نیست، بلکه باید ولی او هبه را از طرف او بپذیرد.

مساله 2429- در هبه علاوه بر پذیرش، تحویل گرفتن آن مال هم لازم است، پس تا هنگامی که آن را تحویل طرف نداده ملک او نشده است. و برای صغیر و دیوانه ولی آنها باید تحویل بگیرد، و اگر خود ولی بخواهد چیزی را به آنهاببخشد کافی است خودش قصد تحویل گرفتن برای آنها را بنماید.

مساله 2430- لازم نیست پس از هبه فورا جنس را تحویل دهد، بلکه هرگاه جنس را به طرف تحویل دهد ملک اومی شود، و اگر هبه کننده پیش از تحویل دادن بمیرد یا فاقد شرایط شود هبه باطل می‎شود و مال به ورثه هبه کننده منتقل می‎شود. همچنین است اگر کسی که به او هبه