چنانچه صاحب مال آن را باتمکن از نگهداری بگذارد و برود و این شخص هم مال را برندارد و تلف شود، کسی که امانت را قبول نکرده ضامن نیست، ولی بنابراحتیاط مستحب در صورت امکان آن را و اگر صاحب مال تمکن از حفظ آن ندارد یااینکه غایب است و اطلاع از وضع مال نگهداری نماید. ندارد و مال قابل توجهی در معرض تلف باشد، احتیاط واجب آن است که درصورت امکان آن را نگهداری نماید.
مساله 2394- هرکدام از امانتگذار و امانتدار هرگاه بخواهند میتوانند عقد امانت را به هم بزنند. و اگر امانتدارمنصرف شده و عقد امانت را به هم بزند، در صورت امکان باید هرچه زودتر امانت را به صاحب آن یا وکیل و یا ولی اوبرساند و یا به آنان خبر دهد که حاضر به نگهداری نیست، و اگر بدون عذر نرساند و خبر هم ندهد و امانت تلف شودضامن است و باید عوض آن را بدهد.
مساله 2395- کسی که امانتی را پذیرفته و برای نگهداری آن جای مناسبی ندارد لازم است در تهیه جای مناسب تلاش کند، و به گونه ای آن را نگهداری نماید که مردم نگویند در امانت خیانت یا در حفظ آن کوتاهی کرده است، و اگردر جایی که مناسب نیست بگذارد و تلف شود ضامن است.
مساله 2396- کسی که امانت را قبول میکند اگر در نگهداری آن کوتاهی نکند و زیاده روی هم ننماید و اتفاقا آن امانت تلف شود ضامن نیست، ولی اگر به اختیار خودش آن را تلف کند یا در جایی بگذارد که امن و مناسب برای نگهداری نیست و تلف شود باید عوض آن را به صاحبش بدهد، مگر اینکه جایی محفوظتر از آن نداشته باشد و نتواندامانت را به صاحبش یا به کسی که بهتر حفظ میکند برساند که در این صورت ضامن نمی باشد.
مساله 2397- اگر امانتدار میترسد مال امانت نزد او از بین برود یا به سرقت برده شود، چنانچه میتواند باید امانت را به صاحب آن یا وکیل او رد نماید، و چنانچه دسترسی به آنها ندارد باید آن را به حاکم شرع بدهد تا برای صاحبش حفظ نماید، و اگر حاکم شرع نباشد یا دسترسی به او ندارد باید آن را نزد شخص امینی که قدرت حفظ آن را دارد به امانت بگذارد.
مساله 2398- اگر امانتگذار دیوانه شود یا بمیرد ودیعه باطل میشود، و امانتدار باید فورا امانت را به ولی دیوانه یاوارث میت برگرداند یا به آنها خبر دهد، و اگر بدون عذر شرعی آن را تحویل ندهد و از خبر دادن هم کوتاهی کند وامانت تلف شود ضامن است، اما اگر برای آنکه وارث یا وصی حقیقی را بشناسد و یا بفهمد که میت وارث دیگری دارد یا نه، امانت را تحویل نداده و خبر هم ندهد ولی در حفظ آن کوتاهی نکند و امانت تلف شود ضامن نیست.