آیت‌الله منتظری

مسائل ودیعه (امانت)

از اموری که در کتاب و سنت نسبت به آن تاکید بسیاری شده "امانتداری" است. خداوند در سوره "مومنون" یکی ازنشانه های مومنان را امانتداری و رعایت عهد و پیمان شمرده است: "و الذین هم لا ماناتهم و عهدهم راعون"مومنون (23): 8، یعنی:(مومنان کسانی هستند که امانتدار بوده و عهد و پیمان خود را رعایت می‎کنند). و درحدیث از حضرت امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند: "به طولانی بودن رکوع یا سجده کسی نگاه نکنید، زیرا این کاری است که به آن عادت کرده و اگر آن را ترک نماید دچار ترس و اضطراب می‎گردد، بلکه - برای شناسایی آن فرد - به راستگویی و امانتداری او نظر نمایید"وسائل الشیعه، کتاب الودیعه، باب 1 از ابواب (احکام الودیعه)، حدیث 3. .

مساله 2389- اگر انسان مال خود را به کسی بدهد که برای او نگهداری کند و او هم بپذیرد - خواه حرفی بزنند یا بدون اینکه حرفی بزنند مقصود خود را به یکدیگر بفهمانند - امانت محقق شده و امانتدار باید به مسائل امانت عمل کند.

مساله 2390- امانتدار و امانتگذار باید عاقل و بالغ باشند، پس اگر انسان مالی را نزد بچه یا ص دیوانه امانت بگذارد یابچه و دیوانه مالی را نزد کسی امانت بگذارد صحیح نیست.

مساله 2391- اگر امانتدار چیزی را از کودک یا دیوانه به طور امانت بگیرد باید آن را به صاحبش بدهد، و اگر آن چیزمال خود بچه یا دیوانه باشد باید آن را به ولی او برساند، و اگر امانت تلف شود ضامن عین یا قیمت آن خواهد بود.ولی اگر برای اینکه مال از بین نرود آن را از بچه یا دیوانه گرفته و در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد ضامن نیست.

مساله 2392- کسی که نمی تواند امانت را نگهداری نماید بنابراحتیاط واجب باید قبول نکند، ولی اگر توانایی صاحب مال در نگهداری آن کمتر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند نباشد این احتیاط واجب نیست.

مساله 2393- اگر انسان به صاحب مال بفهماند که برای نگهداری مال او حاضر نیست،