مساله 2298- اگر وام گیرنده سفته ای بیش از مبلغ وام به وام دهنده بدهد، مبلغ زیادی ربا و حرام است، ولی خودقرض صحیح میباشد، هرچند در ضمن آن شرط ربا کرده باشند، زیرا فساد شرط سبب فساد قرض نمی شود. اما اگرقرض مقید به زیاده باشد صحت آن محل اشکال است.
مساله 2299- سفته دوستانه را اگر شخص به این جهت از شخص اول بگیرد که به شخص ثالث دهد و مبلغی کمتر ازمبلغ مندرج در آن را از شخص ثالث بگیرد و شخص ثالث هنگام سررسید حق داشته باشد که به شخص اول مراجعه کند و مبلغ سفته را دریافت کند، در صورتی که وسیله قرض ربایی قرار دهد اصل قرض صحیح ولی سود آن ربا و حرام است و شخص اول نیز در گناه شریک میباشد.
مساله 2300- نحوه دیگر استفاده از سفته آن است که شخص اول برای دریافت وام به بانک مراجعه میکند و بانک در برابر وام سفته ای بیشتر از وام از او دریافت میکند به شرط آنکه شخص معتبری سفته را امضا کند، در اینجا شخص معتبر به عنوان دوستانه سفته را امضا میکند که در حقیقت ضمانت وی را نزد بانک کرده است، و بانک مبلغ مندرج درسفته را از وام گیرنده هنگام سررسید دریافت میکند، این نوع استفاده از سفته دوستانه ربا و حرام است، و شخصی هم که به ت عنوان دوستانه سفته را امضا میکند و ضامن بازپرداخت میگردد در گناه شریک است.
مساله 2301- اگر در مقابل طلبی که از کسی دارد سفته یا چک مدت دار داشته باشد و بخواهد مقداری از طلب خودرا پیش از موعد آن گذشت کند و بقیه را از خود بدهکار در یافت نماید مانعی ندارد، و به این کار "اسکنت" میگویند.
مساله 2302- اگر طلبکار - چه بانک یا غیر آن - در قبال دیرکرد وامهای خود روزانه درصدی به عنوان جریمه از وام گیرنده یا ضامنی که سفته یا چکها را امضا کرده بگیرد ربا و حرام است، هرچند وام گیرنده به آن راضی باشد.
مساله 2303- کسی که سفته را امضا میکند - اگر قصد ضمان کند و شرایط ضمان مراعات شده باشد - ضامن شخص وام گیرنده است، و بانک یا طلبکار دیگر حق دارد به او رجوع نماید و او ملزم به پرداخت خواهد بود.
مساله 2304- وجوهی که از بانک به عنوان وام یا به هر عنوان دیگر گرفته میشود، چنانچه معامله مطابق مقررات شرعی انجام شود حلال است، گرچه انسان بداند در بانک پولهای حرامی هم وجود دارد و احتمال دهد پولی را که گرفته از همان پول حرام باشد. ولی اگر یقین کند پولی که دریافت میکند از حرام است گرفتن و تصرف در آن جایزنیست، و چنانچه نتواند مالک آن را