صفحه ۴۱۰

مساله 2298- اگر وام گیرنده سفته ای بیش از مبلغ وام به وام دهنده بدهد، مبلغ زیادی ربا و حرام است، ولی خودقرض صحیح می‎باشد، هرچند در ضمن آن شرط ربا کرده باشند، زیرا فساد شرط سبب فساد قرض نمی شود. اما اگرقرض مقید به زیاده باشد صحت آن محل اشکال است.

مساله 2299- سفته دوستانه را اگر شخص به این جهت از شخص اول بگیرد که به شخص ثالث دهد و مبلغی کمتر ازمبلغ مندرج در آن را از شخص ثالث بگیرد و شخص ثالث هنگام سررسید حق داشته باشد که به شخص اول مراجعه کند و مبلغ سفته را دریافت کند، در صورتی که وسیله قرض ربایی قرار دهد اصل قرض صحیح ولی سود آن ربا و حرام است و شخص اول نیز در گناه شریک می‎باشد.

مساله 2300- نحوه دیگر استفاده از سفته آن است که شخص اول برای دریافت وام به بانک مراجعه می‎کند و بانک در برابر وام سفته ای بیشتر از وام از او دریافت می‎کند به شرط آنکه شخص معتبری سفته را امضا کند، در اینجا شخص معتبر به عنوان دوستانه سفته را امضا می‎کند که در حقیقت ضمانت وی را نزد بانک کرده است، و بانک مبلغ مندرج درسفته را از وام گیرنده هنگام سررسید دریافت می‎کند، این نوع استفاده از سفته دوستانه ربا و حرام است، و شخصی هم که به ت عنوان دوستانه سفته را امضا می‎کند و ضامن بازپرداخت می‎گردد در گناه شریک است.

مساله 2301- اگر در مقابل طلبی که از کسی دارد سفته یا چک مدت دار داشته باشد و بخواهد مقداری از طلب خودرا پیش از موعد آن گذشت کند و بقیه را از خود بدهکار در یافت نماید مانعی ندارد، و به این کار "اسکنت" می‎گویند.

مساله 2302- اگر طلبکار - چه بانک یا غیر آن - در قبال دیرکرد وامهای خود روزانه درصدی به عنوان جریمه از وام گیرنده یا ضامنی که سفته یا چکها را امضا کرده بگیرد ربا و حرام است، هرچند وام گیرنده به آن راضی باشد.

مساله 2303- کسی که سفته را امضا می‎کند - اگر قصد ضمان کند و شرایط ضمان مراعات شده باشد - ضامن شخص وام گیرنده است، و بانک یا طلبکار دیگر حق دارد به او رجوع نماید و او ملزم به پرداخت خواهد بود.

مساله 2304- وجوهی که از بانک به عنوان وام یا به هر عنوان دیگر گرفته می‎شود، چنانچه معامله مطابق مقررات شرعی انجام شود حلال است، گرچه انسان بداند در بانک پولهای حرامی هم وجود دارد و احتمال دهد پولی را که گرفته از همان پول حرام باشد. ولی اگر یقین کند پولی که دریافت می‎کند از حرام است گرفتن و تصرف در آن جایزنیست، و چنانچه نتواند مالک آن را

ناوبری کتاب