صفحه ۳۹۵

همان زمین یا محصول دیگری از آن زمین که فعلا موجود نیست قرار دهد اجاره صحیح نیست.

مساله 2215- کسی که چیزی را اجاره داده، تا آن چیز را تحویل ندهد حق ندارد اجاره آن را و نیز اگر برای انجام عملی اجیر شده باشد پیش از انجام عمل حق مطالبه اجرت مطالبه کند. ندارد، مگر اینکه شرط کنند جلوتر بگیرد یا - مثل اجرت نماز استیجاری یا حج - متعارف باشد که جلوتر بگیرند.

مساله 2216- هرگاه چیزی را که اجاره داده تحویل دهد، اگرچه مستاجر تحویل نگیرد یا تحویل بگیرد و تا آخر مدت اجاره از آن استفاده نکند، باید مبلغ اجاره را به موجر بپردازد، مگر اینکه به طور کلی بدون تقصیر و کوتاهی مستاجر ازاستفاده بیفتد.

مساله 2217- اگر چیزی را که اجاره کرده یا مثلا پارچه ای را که خیاط گرفته از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده و در استفاده از آن هم زیاده روی ننموده ضامن نیست.

مساله 2218- اگر کسی را برای انجام کاری اجیر نمایند و او در وقت معین حاضر شود مبلغ اجاره را طلبکار است، هرچند در آن وقت بیکار بماند یا برای خودش یا دیگری کار کند.

مساله 2219- اگر بعد از تمام شدن مدت اجاره معلوم شود اجاره باطل بوده، در صورتی که مستاجر عین مورد اجاره را تحویل گرفته باشد بنابراحتیاط اجرت متعارف آن را با مال الاجاره تعیین شده مقایسه کنند، پس مقدار مشترک رامستاجر به صاحب ملک بپردازد و نسبت به زائد آن با یکدیگر مصالحه نمایند. همچنین است اگر بعد از گذشتن مقداری از مدت اجاره معلوم شود که اجاره باطل بوده است.

مساله 2220- اگر پس از قرارداد اجاره موجر یا مستاجر بفهمد مغبون شده، چنانچه هنگام قرارداد ملتفت نبوده می‎تواند اجاره را به هم بزند، ولی اگر در قرارداد اجاره شرط کرده باشند که در صورت ضرر و غبن هم هیچ کدام حق به هم زدن معامله را ندارند، نمی توانند اجاره را به هم بزنند.

مساله 2221- اگر پیش از ابتدای مدت اجاره متعلق اجاره به گونه ای خراب شود که هیچ قابل استفاده نباشد یا قابل استفاده ای که شرط کرده اند نباشد اجاره باطل می‎شود، و پولی که مستاجر به موجر داده به او برمی گردد، بلکه اگرطوری شود که استفاده از آن به اندازه ای که در اجاره معین شده ممکن نباشد، مستاجر می‎تواند اجاره را به هم بزند.

مساله 2222- اگر در بین مدت اجاره متعلق اجاره به گونه ای خراب شود که هیچ قابل

ناوبری کتاب