صفحه ۳۸۲

مساله 2149- سود مضاربه باید میان دو طرف قرارداد تقسیم شود، و چنانچه در مضاربه شرط شود که شخص سومی بدون شرکت در سرمایه و کار در سود شریک باشد مضاربه صحیح نیست، ولی اگر شرط کنند دو طرف یا یکی از آنها ازمال خود چیزی به او ببخشند مانعی ندارد.

مساله 2150- اگر عامل کوتاهی نکند و زیانی پیش آید متحمل زیان نمی شود و زیان بر عهده صاحب سرمایه است. وچنانچه در مضاربه شرط کنند که زیان متوجه دو طرف یا فقط عامل گردد شرط باطل است، ولی اگر ضمن عقد لازمی قرار بگذارند در صورت زیان، عامل قسمتی از آن را از مال خود جبران نماید صحت آن بعید نیست.

مساله 2151- اگر عامل با سرمایه گذار شرط کند تا پایان مدت ماهانه مبلغ معینی را به عنوان علی الحساب به اوبپردازد و در پایان مدت سود را تعیین نموده باقیمانده سود را تسویه کنند و یا با یکدیگر مصالحه نمایند مضاربه صحیح است.

مساله 2152- مبالغ معینی را که شرکتها یا بانکها به عنوان سود ثابت به سرمایه گذار می پردازند و گاهی پیش از شروع عمل پرداخت می‎کنند، به عنوان مضاربه صحیح نیست، ولی چنانچه به عنوان علی الحساب بپردازند تا در آخر با هم مصالحه کنند مانعی ندارد.

مساله 2153- قراردادی که میان صاحب سرمایه و صاحب صنعت و حرفه بسته می‎شود تا عامل سرمایه را در صنایع به کار گیرد و سود آن را بین خود تقسیم کنند، به عنوان مضاربه صحیح نیست، ولی چنانچه حدود و مشخصات صنعت و سهم مشاع هریک را کاملا معین کنند و به عنوان شرکت در سرمایه و کار اقدام کنند، صحت آن بعید نیست.همچنین است قرار دادی که بین "صاحب ماشین و راننده" یا بین "صاحب ابزارکار و کارگر" در این رابطه بسته می‎شود، هرچند خوب است در هر دو مورد به عنوان مصالحه اقدام نمایند.

مساله 2154- عامل نمی تواند بدون اجازه سرمایه گذار سرمایه را به شهر دیگر منتقل نماید، و اگر بدون اجازه اومنتقل کرد و از این بابت زیانی به سرمایه وارد شد ضامن خسارت خواهد بود، ولی اگر سرمایه گذار اجازه داده باشد وعامل نیز در حفظ سرمایه کوتاهی نکند ضامن نیست.

مساله 2155- در مواردی که عامل حق جابجا کردن سرمایه را به شهر دیگر دارد هزینه جابجایی و انبار داری و اموری مانند دلالی و هزینه سفر خود را می‎تواند به حساب مضاربه منظور نماید.

ناوبری کتاب