صفحه ۳۷۹

تصرف در اموال شرکت:

مساله 2127- تصرف در چیزی که مشترک است بدون اجازه شریکهای دیگر جایز نیست.

مساله 2128- شریکی که با سرمایه شرکت معامله می‎کند - هرچند مورد اعتماد شرکا باشد - حق ندارد از اموال شرکت چیزی به نام خود خرید و فروش کند و سود آن را برای خود بردارد، مگر اینکه دیگران اجازه دهند.

مساله 2129- هرگاه یکی از شرکا از دنیا برود یا توسط دادگاه صالح از تصرف در اموال خود منع گردد و یا بیهوش یادیوانه و یا سفیه شود، دیگر شرکا بدون اجازه ولی او یا حاکم شرع حق تصرف در اموال شرکت و حتی تقسیم اموال آن را ندارند.

مساله 2130- اگر همه شرکا از اجازه تصرفی که در مال شرکت داده اند برگردند، هیچ کدام نمی توانند در مال شرکت تصرف کنند. و اگر یکی از آنان از اجازه خود برگردد شریکهای دیگر حق تصرف ندارند، ولی خود او تا زمانی که منعی از سایر شرکا نرسیده می‎تواند در مال شرکت تصرف نماید.

مساله 2131- در شرکت غیر اختیاری - مانند ارث - که بدون عقد قرارداد حاصل می‎شود نیز هیچ یک از شریکان بدون اجازه سایر شرکا حق تصرف در مال مورد شرکت را ندارد.

تقسیم مال مشترک :

مساله 2132- بنابرمشهور عقد شرکت عقد جایز است، پس هرگاه یک یا چند نفر از شرکا درخواست تقسیم اموال شرکت را داشته باشند - اگرچه شرکت مدت داشته باشد - باید دیگران قبول نمایند، مگر آنکه مدت در ضمن عقدلازمی تعیین شده باشد یا تقسیم اموال شرکت موجب وارد شدن ضرر قابل توجه به سایر شرکا باشد.

مساله 2133- در تقسیم مال مشترک باید ابتدا آن را به تعداد سهام - چه متساوی و چه متفاوت - تفکیک کرد و آنگاه به حکم قرعه سهم هریک را تعیین نمود. و قرعه کیفیت خاصی ندارد، بلکه به هر طریقی که تقسیم کننده و شرکاموافقت کنند به شکلی که انتخاب افراد در آن دخالت نداشته باشد کافی است، خواه به نوشتن روی کاغذ باشد یاراههای دیگر. و اگر هریک از شرکا بدون قرعه به سهم خاصی راضی شوند و اختلافی در بین نباشد قرعه لازم نیست.

ناوبری کتاب