آیت‌الله منتظری

مساله 2096- شریک در صورتی حق شفعه دارد که قدرت پرداخت قیمت جنس فروخته شده را داشته باشد. پس کسی که از پرداخت آن عاجز است حق شفعه ندارد، مگر اینکه خریدار قبول نماید.

مساله 2097- شریکی که حق شفعه دارد نمی تواند نسبت به قسمتی از سهم فروخته شده شریک حق خود را اعمال کند، بلکه باید تمام آن را قبول یا رد نماید.

مساله 2098- کسی که حق شفعه دارد و می‎خواهد آن را به دست آورد فقط باید همان مبلغی را که خریدار به شریکش داده بپردازد، و آنچه را بابت دلالی و مانند آن داده لازم نیست بپردازد.

مساله 2099- اگر خریدار سهمی را که خریده به دیگری بفروشد، کسی که حق شفعه دارد می‎تواند به خریدار اول مراجعه کند و پولی را که وی پرداخته به او بدهد، در این صورت معامله دوم باطل می‎شود و خریدار دوم می‎تواند پول خود را از خریدار اول پس بگیرد.

مساله 2100- در شفعه صیغه و لفظ خاصی شرط نیست، بلکه شریک با عمل خود نیز می‎تواند حق شفعه را اعمال نماید و قیمت سهم فروخته شده شریک را به او بپردازد و آن را تملک نماید. همچنین در شفعه قبول شریک یا دیگری نیز شرط نمی باشد.

مساله 2101- استفاده از حق شفعه فوری است، پس اگر شریک سهل انگاری نماید و بدون عذر تاخیر اندازد حق اوساقط می‎شود. و در صورت استفاده از حق شفعه همان مبلغ تعیین شده را باید به فروشنده بپردازد، نه کمتر و نه بیشتر، اگر نقد است نقد و اگر نسیه است نسیه.

مساله 2102- حق شفعه قابل اسقاط و مصالحه با خریدار - با عوض یا بدون عوض - می‎باشد، ولی ارث بردن آن محل اشکال است.