مسائل شفعه
هرگاه یکی از دو شریک تمام یا قسمتی از سهم خود را به غیر شریک خود بفروشد، شریک دیگر حق دارد معامله را به نفع خود برگرداند و قیمت تعیین شده را بپردازد و آن را تملک نماید، این حق را "حق شفعه" میگویند.
مساله 2091- حق شفعه فقط در مالی که مشاع و مشترک باشد ثابت است، پس اگر ملکی مشاع بوده ولی تقسیم شده باشد و سپس یکی از آنان سهم خود را بفروشد، برای دیگری حق شفعه ثابت نیست، چنانکه برای همسایه ملک نیزحق شفعه ثابت نمی باشد.
مساله 2092- حق شفعه منحصر به موردی است که عین فروخته شده فقط بین دو نفر پس اگر بیش ازدو نفر شریک باشند و یکی از آنان سهم خود را بفروشد، هیچ کدام مشترک باشد. از شرکا حق شفعه ندارند، بلکه اگر جز یک نفر بقیه شرکا سهم خود را در یک معامله بفروشند، ثبوت حق شفعه برای آن یک نفر محل اشکال است.
مساله 2093- حق شفعه در چیزهای غیر منقول که قابل تقسیم باشند - مانند زمین و خانه و باغ - قطعی است، ولی درچیزهای دیگر محل اشکال است و احتیاط در مصالحه میباشد. همچنین این حق در مورد فروش خانه و زمین و مغازه قابل تقسیم قطعی است، ولی در مورد بخشش به عوض یا صلح آنها محل اشکال است. و در هبه مجانی و قرار دادن مهریه حق شفعه ثابت نیست.
مساله 2094- اگر زمین مشترک نباشد ولی راهرو یا آبروی آن مشترک باشد و زمین با آبرو یا راهرو فروخته شود حق شفعه ثابت است.
مساله 2095- هرگاه خریدار مسلمان باشد شریکی که میخواهد از حق شفعه علیه او استفاده کند باید مسلمان باشد، خواه فروشنده مسلمان باشد یا کافر. پس کافر علیه مسلمان حق شفعه ندارد، زیرا حق شفعه نوعی تسلط بردیگری است و کافر بر مسلمان تسلط ندارد. و در صورتی که خریدار مسلمان نباشد لازم نیست شریک مسلمان باشد.
.jpg)
