مسائل اقاله (به هم زدن معامله)
"اقاله" آن است که یک طرف معامله تقاضای به هم زدن آن را کند و طرف دیگر نیز قبول نماید، به کسی که این تقاضا راکرده "مستقیل" و به کسی که آن را قبول نموده "مقیل" میگویند.
مساله 2078- اقاله در هر عقد لازمی جز نکاح و ضمانت جاری است، ولی خود اقاله قابل فسخ نمی باشد.
مساله 2079- اقاله با هر لفظی و حتی با عمل دو طرف معامله صورت میپذیرد، ولی دو طرف باید بالغ و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار آن را انجام دهند.
مساله 2080- اقاله در خرید و فروش نباید به کمتر یا زیادتر از کالا یا عوض آن انجام شود، و باید همان کالا و عوض به فروشنده و خریدار بازگردانده شود، ولی چون پذیرفتن اقاله واجب نیست، جایز است اقاله کننده چیزی یا کاری را به نفع خود تقاضا کند و انجام اقاله را مشروط به انجام این تقاضا نماید.
مساله 2081- اگر بخواهند قسمتی از کالای مورد معامله را در برابر همان مقدار از بهای آن اقاله نمایند اشکال ندارد، همچنین اگر فروشنده یا خریدار متعدد باشند، اقاله در سهم هرکدام به نسبت بهای آن جایز است و رضایت شریکهالازم نیست.
مساله 2082- در صورتی که کالا یا عوض آن و یا هردو تلف شوند، باز هم میتوان معامله را اقاله نمود و عوض آنچه را تلف شده به طرف داد، همچنین اگر دو طرف معامله یا یکی از آنان ملک خود را فروخته یا بخشیده باشد، بازمی تواند معامله را اقاله کند و عوض آن را به طرف بدهد.
مساله 2083- اقاله شخص نادم مستحب موکد است، و از حضرت امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند: "هر بنده ای که معامله مسلمانی را که از خرید یا فروش پشیمان شده به هم بزند و اقاله کند، خداوند لغزش آن بنده را در روز قیامت اقاله خواهد کرد"وسائل الشیعه، کتاب التجاره، باب 3 از ابواب (آداب التجاره)، حدیث 2 و 4. .
.jpg)
