آیت‌الله منتظری

بگیرد و نمی تواند معامله رابه هم بزند:

الف - پس از معامله در کالا تصرف کرده باشد، به گونه ای که مردم بگویند به طوری که تحویل گرفته باقی نمانده است.

ب - پس از تحویل کالا عیب دیگری در آن پدید آید، ولی اگر فقط خریدار تا مدتی حق به هم زدن معامله را داشته باشدو در آن مدت عیب دیگری در کالا پیدا شود - اگرچه آن را تحویل گرفته باشد - می‎تواند معامله را به هم بزند، و نیز اگرحیوان معیوبی را بخرد و پیش از گذشتن سه روز و بدون کوتاهی خریدار عیب دیگری پیدا کند - اگرچه آن را تحویل گرفته باشد - می‎تواند معامله را به هم بزند.

مورد هفتم - پس از انجام معامله آشکار شود مقداری از کالا یا عوض مشخص آن مال دیگری بوده و صاحب آن راضی نشود، که در این صورت خریدار یا فروشنده می‎تواند معامله را به هم بزند، و آن را "خیار تبعض صفقه" می‎نامند.

مورد هشتم - فروشنده ویژگیهای کالای معینی را که خریدار ندیده به او بگوید ولی بعد معلوم شود حقیقت نداشته است، که در این صورت خریدار می‎تواند معامله را به هم بزند، همچنین اگر خریدار خصوصیات عوض معینی را که می‎دهد بگوید و بعد معلوم شود طوری که تعریف کرده نبوده است، فروشنده می‎تواند معامله را به هم بزند. و به آن "خیار رویت" می‎گویند.

مورد نهم - خریدار پول کالایی را که به طور نقد خریده تا سه روز نپردازد و فروشنده هم کالا را تحویل نداده باشد، که در این صورت - چنانچه خریدار شرط نکرده باشد که دادن پول را تاخیر بیندازد و شرط تاخیر در تحویل کالا هم نشده باشد - فروشنده می‎تواند معامله را به هم بزند، و به آن "خیار تاخیر" می‎گویند.

مساله 2077- اگر کالای مورد معامله مثل بعضی از میوه ها باشد که اگر یک روز بماند فاسد می‎شود، چنانچه خریدارتا پایان آن روز پول آن را ندهد و شرط تاخیر تحویل پول یا کالا هم نشده باشد، فروشنده می‎تواند معامله را به هم بزند.

مورد دهم - کالای مورد معامله حیوان باشد که در معامله حیوانات خریدار حق دارد تا سه روز معامله را به هم بزند، گرچه شرط خیار هم نکرده باشد. به این مورد "خیار حیوان" گفته می‎شود.

مورد یازدهم - فروشنده نتواند کالایی را که فروخته تحویل دهد، مثلا ماشینی را که فروخته به سرقت رود یا خانه ای راکه فروخته ویران شود. و به این مورد "خیار تعذر تسلیم" می‎گویند.