آیت‌الله منتظری

فرمود: من از قوم تو چهل هزار از بدان وشصت هزار از خوبان را عذاب می‎کنم، عرض کرد: پروردگارا ! بدان به جای خود، خوبان را چرای ! پس وحی فرمود:خوبان در برابر اهل معصیت مسامحه کردند و به خاطر غضب من غضب نکردند"تهذیب الاحکام، ج 6، ص 180، باب (الامربالمعروف و النهی عن المنکر)، حدیث 21. .

مساله 1972- "معروف" یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن واجب یا مستحب است، و "منکر" یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن قبیح و حرام یا مکروه است، و از این نظر فرقی میان امور فردی و اجتماعی نیست. بنابراین امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه عمومی است و حکومتها و افراد مردم همه در برابر یکدیگرمسئولیت دارند و باید به این وظیفه عمل نمایند.

مساله 1973- امر به معروف و نهی از منکر با شرایطی که بیان خواهد شد واجب و ترک آن معصیت است، و درمستحبات و مکروهات نیز امر و نهی مستحب می‎باشد.

مساله 1974- امر به معروف و نهی از منکر واجب کفایی می‎باشد، بنابراین اگر بعضی از مکلفین به آن اقدام کنند ومقصود حاصل شود، از دیگران ساقط می‎شود. و اگر اقامه معروف و جلوگیری از منکر بر اجتماع جمعی از مکلفین متوقف باشد، واجب است اجتماع نمایند.

مساله 1975- اگر امر و نهی بعضی افراد موثر واقع نشود و برخی دیگر احتمال دهند امر و نهی آنان اثر بخش است، برآنها واجب می‎شود.

مساله 1976- هنگام وجوب امر به معروف و نهی از منکر با زبان، یاد آوری مسائل شرعی کفایت نمی کند، بلکه انسان باید امر و نهی نماید.

مساله 1977- هدف امر به معروف برپایی واجب، و هدف نهی از منکر جلوگیری از حرام است، بنابراین در امر به معروف و نهی از منکر قصد قربت معتبر نیست.

شرایط امر به معروف و نهی از منکر:

مساله 1978- کسی که می‎خواهد امر به معروف و نهی از منکر کند باید "معروف" را از "منکر" تشخیص دهد، پس کسی که معروف و منکر را نمی شناسد، حق ندارد بلکه نمی تواند امر به معروف و نهی از منکر نماید.

مساله 1979- در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر سه شرط لازم است:

1 - احتمال دهد امر و نهی او اثر بخش باشد، پس اگر بداند اثر نمی کند واجب نیست.

2 - بداند یا مطمئن باشد که گنهکار قصد ادامه یا تکرار گناه را دارد، پس اگر بداند یا گمان