آیت‌الله منتظری

مصالح و منافع دنیوی نیز می‎باشد، پس اجتماع و گردهمایی مسلمانان را با داشتن ملیتهای مختلف از شرق و غرب عالم در مراسم حج واجب کرد تا مسلمانان یکدیگر را بشناسند و هریک از داد و ستد با دیگری بهره مند گرددو طبقات مردم در سایه این رفت و آمد از یکدیگر استفاده کنند، همچنین آثار و اخبار پیامبر اکرم (ص) و دستورات اسلامی شناخته شود و و اگر زمینه شناخت ملتها و تبادل فکری و انتقال منافع و دستاوردها فراموش نگردد. فراهم نمی شد و هر ملتی تنها روی منافع و مصالح خود سخن می‎گفت و از سایر ملتها غفلت می ورزید، یقینا ملتها هلاک می‎شدند و شهرها ویران می‎گردید و اقتصاد از هم می‎پاشید و اخبار و آثار پیامبر اکرم (ص) منتشر نمی شد و شما امروز ازآنها اثری نمی دیدید"وسائل الشیعه، کتاب الحج، باب 1 از ابواب (وجوب الحج و شرائطه)، حدیث 18..

شرایط وجوب حج:

مساله 1915- کسی که شرایط زیر را دارا باشد واجب است در تمام عمر یک مرتبه حج را بجا آورد:

1 - "بالغ" باشد، پس بر بچه واجب نیست.

2 و 3 - "عاقل" و "آزاد" باشد.

4 - به واسطه رفتن به حج مجبور نشود کار حرامی را که اهمیت ترک آن در شرع از حج بیشتر است انجام دهد یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک کند.

5 - "مستطیع" باشد، یعنی توانایی برای رفتن به حج را داشته باشد.

مساله 1916- شرایط استطاعت و توانایی عبارت است از:

1 - داشتن هزینه سفر و آنچه به حسب حالش در راه مورد نیاز است به اندازه کافی.

2 - داشتن مخارج افراد تحت تکفل خود تا هنگام بازگشت

3 - سلامت مزاج و توانایی انجام اعمال حج

4 - نبودن مانع در رفت و برگشت، پس اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه جان یا آبرو و یا مال مهم او در معرض خطر باشد حج بر او واجب نیست، ولی اگر بتواند از راه دیگری برود - اگرچه دورتر باشد - در صورتی که مشقت زیادنداشته و خیلی غیر متعارف نباشد باید از آن راه برود.

5 - داشتن وقت کافی به اندازه انجام اعمال حج

6 - در اثر رفتن به حج مال یا ملک یا کسب و پیشه ای را که برای ادامه معاش خود و افراد تحت