آیت‌الله منتظری

هر فرد دیگری که مخارج او بر انسان واجب است برای مخارج خود قرض کرده، انسان نمی تواند بدهی او را از زکات پرداخت نماید.

مساله 1867- کسی که زکات بر او واجب شده نمی تواند زکات را از سهم فقرا به افرادی که نفقه آنان بر او واجب است پرداخت نماید، ولی پرداخت زکات توسط دیگران به افراد تحت تکفل کسی که قدرت بر نفقه آنان ندارد یا از دادن نفقه واجب به آنها خود داری می‎کند اشکال ندارد. و اگر زن بتواند شوهر خود را به پرداخت مخارج مجبور کندنمی شود به او زکات داد.

مساله 1868- زنی که به عقد موقت در آمده است اگر فقیر باشد شوهرش و دیگران می‎توانند به او زکات بدهند، ولی اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد یا به جهت دیگری دادن مخارجش بر او واجب باشد، درصورتی که مخارج آن زن را بدهد یا زن بتواند او را مجبور کند نمی شود به آن زن زکات داد.

مساله 1869- زن می‎تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، هرچند شوهر زکات را صرف مخارج روزانه او کند.

مساله 1870- اگر فرزند انسان یا پدر او به ازدواج نیاز داشته باشد پرداخت هزینه آن از زکات محل اشکال است، وبنابراحتیاط مخارج آن را از مال خودش بدهد.

مساله 1871- مخارج اضافه بر هزینه های روزمره فرزند را مانند خرید کتابهای علمی و دینی مورد احتیاج او می‎توان از راه سهم فقرای زکات تامین نمود.

مساله 1872- سید می‎تواند از سید زکات بگیرد، ولی نمی تواند از زکات واجب غیر سید - مانند زکات مال و زکات فطره - استفاده کند، مگر اینکه خمس و وجوه دیگر کفاف هزینه زندگی او را ندهد و ناچار باشد، که در این صورت بنابراحتیاط واجب نباید از حد ضرورت زندگی تجاوز کند.

مساله 1873- زکات مستحب یا صدقات مستحبه دیگر را می‎توان به سید داد، هرچند خلاف احتیاط است.

مساله 1874- ملاک در "سید بودن" نسبت داشتن با "هاشم" جد گرامی پیامبر اکرم (ص) از ناحیه پدر می‎باشد، پس کسی که فقط مادرش سید است می‎تواند از زکات غیر سید استفاده کند.

مساله 1875- سید بودن افراد با شهادت دو مرد عادل یا شهرتی که موجب اطمینان گردد ه ثابت می‎شود، و صرف ادعای شخص کفایت نمی کند. همچنین عدم سیادت شخصی که معلوم نیست سید است یا نه، با یکی از این دو راه ثابت می‎شود.