آیت‌الله منتظری

باشد باید مال او را به نسبت بدهیهایش تقسیم نمایند. ولی اگر حج نیزبر او واجب بوده بنابراحتیاط حج را بر سایر دیون میت مقدم بدارند، و در آنچه در حج مصرف می‎کنند قصد زکات نمایند.

مساله 1837- میتی که بدهکار است و مالی هم دارد که زکات آن واجب شده، باید اول زکات مالش را بپردازند وسپس بدهی او را ادا نمایند.

مساله 1838- میتی که بدهکار است و گندم یا جو یا خرما و یا انگور هم دارد دو صورت دارد:

الف - اگر پیش از آنکه زکات اینها واجب شود وارثان دین میت را از دارایی دیگر او پرداخت کنند، سهم هر کدام به مقدار نصاب برسد باید زکات آن را پرداخت نماید.

ب - اگر پیش از آنکه زکات اینها واجب شود دین او را ادا نکنند دو حالت دارد:

1 - چنانچه دارایی میت تنها به اندازه دین او باشد، واجب نیست زکات اینها را پرداخت نمایند.

2 - اگر دارایی میت بیشتر از دین اوست، چنانچه پرداخت تمام دین به طلبکار موقوف به پرداخت مقداری از گندم، جو، خرما و یا انگور است، این مقدار مشمول زکات نمی شود، ولی بقیه که متعلق به ورثه است سهم هرکدام به حدنصاب برسد باید زکات آن را بپردازد.

مساله 1839- کسی که بدهکار است و نمی تواند بدهی خود را بپردازد - اگرچه برای مخارج نیاز نداشته باشد - طلبکار می‎تواند طلب خود را بابت زکات حساب کند.

مساله 1840- کسی که از فقیر طلبکار است می‎تواند طلب خود را بابت زکات حساب کند، به شرط اینکه فقیر بدهی خود را در راه گناه صرف نکرده باشد، یا اگر در راه گناه صرف کرده از آن توبه کرده باشد.

مساله 1841- اگر فقیر بمیرد و دارایی او به اندازه قرضش نباشد، طلبکار می‎تواند باقیمانده طلبی را که از او دارد بابت زکات حساب کند، و اگر دارایی او به اندازه قرضش باشد ولی وارثان از ادای بدهی او امتناع کنند یا به جهت دیگری انسان نتواند طلب خود را بگیرد، بنابراقوی می‎تواند طلب خود را بابت زکات حساب نماید.

مصرف زکات

مساله 1842- زکات را می‎توان در هشت مورد مصرف نمود:

اول - فقیر، و او کسی است که همه یا بخشی از هزینه های سالیانه خود و افراد تحت تکفل خود را