صفحه ۳۰۳

ضمن عقد فروش شرط کند که خریدار خمس آن را بدهد.

مساله 1722- اگر کافر ذمی زمینی را که از مسلمان خریده به مسلمان دیگر بفروشد، کافر ذمی باید خمس آن را بدهد، همچنین اگر کافر ذمی بمیرد و مسلمانی آن زمین را از او ارث ببرد باید خمس آن را از همان زمین یا از مال دیگرش بدهند.

مساله 1723- اگر کافر ذمی هنگام خریدن زمین شرط کند که خمس بر او نباشد یا بر فروشنده باشد شرط او صحیح نیست و باید خود او خمس را بدهد، ولی اگر شرط کند فروشنده مقدار خمس را از طرف او به مصرف خمس برسانداشکال ندارد.

مساله 1724- اگر مسلمان زمینی را به غیر خرید و فروش ملک کافر کند، مثلا به او هبه و یا صلح نماید - با عوض باشد یا بدون آن - کافر باید خمس آن را بپردازد.

مساله 1725- اگر کافر ذمی نابالغ باشد و ولی او برایش زمینی بخرد، احتیاط واجب آن است که تا بالغ نشده خمس زمین را از او نگیرند.

تصرف در مالی که خمس آن داده نشده است

مساله 1726- کسی که خمس مالی را بدهکار است نمی تواند در آن مال تصرف کند، هرچند قصد دادن خمس راداشته باشد، همچنین نمی تواند آن را به ذمه بگیرد - یعنی خود را بدهکار اهل خمس بداند و در آن مال تصرف کند - وچنانچه تصرف کند و آن مال تلف شود باید خمس آن را بدهد.

مساله 1727- انسان نمی تواند در مال شخص دیگری که یقین دارد خمس آن را نداده است تصرف نماید، ولی تصرف در مالی که شک دارد خمس آن را داده است یا نه - در صورتی که مالک در اختیار انسان بگذارد - اشکال ندارد.

مساله 1728- کسی که با دیگری شریک است اگر خمس منافع خود را بپردازد ولی شریک او از پرداخت خمس خودداری کند و در سال بعد از مالی که خمسش را نداده برای شرکت سرمایه گذاری کند، هیچ کدام نمی توانند در آن تصرف نمایند.

مساله 1729- کسی که خمس بدهکار است چنانچه با حاکم شرع مصالحه نماید می‎تواند در تمام مال تصرف کند، وپس از مصالحه سودی که از آن مال به دست می‎آید مال خود او می‎باشد.

مساله 1730- هرگاه با عین پول خمس نداده جنسی را بخرد یکی از چند صورت را دارد:

الف - اینکه بعد از معامله خمس را از پول دیگری بدهد، که در این صورت معامله آن مقدار هم صحیح است.

ناوبری کتاب