صاحبان آن و با اجازه حاکم شرع صدقه بدهد.
مساله 1708- اگر خمس مال حلال مخلوط با حرام را بدهد یا مالی که صاحبش را نمی شناسد به نیت او صدقه بدهدو پس از آن صاحبش پیدا شود - در صورتی که صدقه را قبول نکند - بنابراحتیاط واجب به مقدار مالش به او بپردازد.
5 - جواهری که با غواصی در دریا به دست میآید:
مساله 1709- اگر با غواصی در دریا جواهری چون لولو و مرجان و مانند آن به دست آورد - روییدنی باشد یا معدنی - چنانچه بهای آن به هجده نخود طلای سکه دار برابر با "3/4 5 6» گرم برسد، باید پس از کسر مخارجی که برای بیرون آوردن آن نموده است خمس باقیمانده را بپردازد، خواه از یک جنس باشند یا از چند جنس و خواه با یک بار غواصی به دست آمده باشد یا چند بار، ولی باید دفعات متعدد به طوری متصل باشد که عرفا یک سود حساب شود.
مساله 1710- اگر چند نفر با غواصی جواهراتی را از دریا بیرون آورند، سهم هرکدام از آنان که به حد نصاب برسد بایدخمسش را بدهد.
مساله 1711- اگر کسی بدون فرو رفتن در دریا با وسایل و ابزار جدید جواهری از عمق دریا بیرون آورد یا از روی آب و یا کنار دریا بگیرد، چنانچه بهای آن به حد نصاب برسد باید پس از کسر مخارج و هزینه آن خمسش را بپردازد.
مساله 1712- خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا صید میکند در صورتی واجب میشود که به تنهایی یا با سود کسبهای دیگر او از مخارج سالیانه اش زیاد بیاید.
مساله 1713- اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد و در شکم آن جواهری پیدا کند باید خمس آن رابپردازد.
مساله 1714- اگر انسان بدون قصد بیرون آوردن چیزی در دریا فرو رود و اتفاقا جواهری به دستش آید، در صورتی که قصد کند آن چیز ملکش باشد باید خمس آن را بپردازد.
مساله 1715- اگر در رودخانه های بزرگ فرو رود و جواهری بیرون آورد، چنانچه در آن رودخانه جواهر به عمل میآید باید خمس آن را بدهد.
مساله 1716- اگر در آب فرو رود و مقداری عنبر بیرون آورد و قیمت آن به حد نصاب برسد باید خمس آن را بپردازد، و اگر از روی آب یا کنار دریا به دست آورد - خواه قیمت آن به حد نصاب