مساله 1675- اگر در اول سال برای مخارج خود قرض نموده و پیش از تمام شدن سال سودی به دست آورد و مال دیگری ندارد که قرض خود را با آن بدهد، میتواند بدهی خود را از آن سود بپردازد.
مساله 1676- اگر برای زیاد کردن مال یا خرید چیزی که نیاز ندارد قرض کند، نمی تواند بدهی خود را از سود کسب تامین نماید، مگر اینکه آن چیز از بین رفته باشد و به هیچ وجه دیگر نتواند بدهی خود را بدهد و ناچار به پرداخت بدهی باشد، که در این صورت میتواند در وسط سال از سود هر سال آن را ادا نماید.
مساله 1677- کسی که بدهی شرعی خود را با مجتهد جامع الشرایط یا نماینده او دستگردان کرده و میخواهد بتدریج بپردازد یا بدون آنکه دستگردان کرده باشد میخواهد بتدریج بپردازد، نمی تواند از درآمد سالهای بعد پرداخت نماید، مگر اینکه اول خمس درآمد آن سال را بدهد، آنگاه از همان پول خمس داده بدهی شرعی خود را پرداخت کند.
مساله 1678- اگر مستاجر مبلغی را به عنوان سرقفلی مغازه بپردازد جزو مخارج نیست، و باید آخر سال خمس آن رابدهد، و کسی هم که سرقفلی را گرفته اگر تا آخر سال آن را به مصرف موونه زندگی نرساند و باقی بماند باید خمس آن را بدهد.
پرداخت خمس:
مساله 1679- کسی که شروع به تجارت و کسب و کار میکند، هنگامی که اولین درآمد خود را به دست میآورد اول سال خمسی او محسوب میشود، و اگر بخواهد سال خمسی خود را تغییر دهد مانعی ندارد، ولی باید خمس موجودی خود را فعلا بپردازد.
مساله 1680- در خمس در آمد کسب و کار اگر برای دادن خمس خود سال شمسی قرار دهد مانعی ندارد، همچنین اگر سال خمس خود را قبلا قمری قرار داده میتواند به شمسی تغییر دهد، و یا اگر شمسی قرار داده به قمری تبدیل نماید.
مساله 1681- انسان میتواند در بین سال هر وقت که سودی به دستش رسید - چنانچه بداند از مخارج سالش زیادتراست - خمس آن را بپردازد، ولی بهتر است دادن خمس را تا آخر سال تاخیر بیندازد.
مساله 1682- کسی که باید برای دادن خمس سال قرار دهد - مانند تاجر و کاسب - اگر منفعتی به دست آورد و در بین سال بمیرد، باید مخارج او را تا هنگام مرگ از آن منفعت کسر نمایند و خمس باقیمانده را بپردازند.
مساله 1683- کسی که از اول تکلیف خمس نداده است، اگر از سود کسب چیزی که به آن نیاز