صفحه ۲۸۹

شده به دست انسان برسد، واجب نیست خمسی را که به او تعلق گرفته بپردازد، ولی اگر مجانی باشد جزو درآمد او محسوب است، پس چنانچه با درآمدهای دیگر او از مخارج سالیانه اش زیاد بیاید باید خمس آنچه را زیاد آمده بدهد.

مساله 1634- اگر پولی را که بابت خمس سال پیش پرداخت نموده از درآمد سال جدید باشد، در پایان سال جدیدباید خمس آن را نیز حساب نماید.

خمس بخشش، ارث و مهریه:

مساله 1635- اگر به کسی چیزی ببخشند یا جایزه دهند و یا وصیت کنند که مالی به او ) بدهند، چنانچه آن مال ازمخارج سال آن فرد زیاد بیاید باید خمس آن را بپردازد.

مساله 1636- ارثی که به انسان می‎رسد خمس ندارد، مگر در سه صورت:

الف - میت از خویشانی بوده که وارث نمی دانسته چنین خویشی دارد، در این صورت باید خمس ارثی را که از اومی برد بپردازد و بنابراحتیاط مخارج سالیانه را هم از آن کم نکند،

ب - بنابراحتیاط واجب در صورتی که وارث بداند میت خمس آن مال را نپرداخته است، و همچنین است بنا بر احتیاط واجب اگر بداند به آن مال خمس تعلق گرفته و شک دارد که میت خمس آن را پرداخته است یا نه.

ج - چنانچه وارث بداند که میت خمس بدهکار است. ولی در صورت دوم و سوم اگر میت شیعه نبوده و به خمس اعتقاد نداشته و وارث او شیعه باشد دادن خمس واجب نیست.

مساله 1637- مهریه ای را که زن می‎گیرد خمس ندارد، هرچند خوب است خمس آن را بدهد. ولی بنابراحتیاط واجب مالی را که مرد در طلاق "خلع"معنای طلاق خلع در مساله (2768) بیان شده است. می‎گیرد پس از گذشت یک سال از آن خمس دارد و باید آن را بپردازد.

خمس مطالبات و پس اندازها:

مساله 1638- کسی که از درآمد سال خود به مردم قرض داده و در پایان سال از آنها طلبکار است، اگر طلب او بامطالبه دریافت می‎شود و مثل نقد محسوب است باید در پایان سال خمس آن را بپردازد، ولی اگر هنوز وقت دریافت آن نرسیده یا فعلا وصول نمی شود و احتمال سوختن هم دارد خمس آن واجب نیست، بلکه باید هنگامی که وصول نمود بلافاصله خمس آن را بپردازد.

ناوبری کتاب