آیت‌الله منتظری

مسائل تکلیف

مساله 1- بر هر مکلفی واجب است تکالیف قطعی شریعت اسلام را که به او متوجه می‎باشد انجام دهد، و شرایط تکلیف چند چیز است:

الف. "بلوغ"، و نشانه بالغ شدن یکی از سه چیز است: اول - روییدن موی زبر و درشت زیر شکم و بالای عورت دوم - بیرون آمدن منی در خواب یا بیداری سوم - برای پسر تمام شدن پانزده سال قمری، پانزده سال قمری در حدود 164 روز زودتر از پانزده سال شمسی تکمیل می‎شود، و نیز نه سال قمری در حدود 98 روز زودتر از نه سال شمسی کامل می‎گردد. و چون برحسب اختلاف در فصل ولادت مقداری جزئی تفاوت حاصل می‎شود، تعیین دقیق آن که درباره همه افراد کلیت داشته باشد ممکن نیست. هر چند اگر سیزده سال او تمام شد، خوب است بنابراحتیاط مستحب واجبات را بجا آورد و از کارهای حرام اجتناب کند و زنهای نامحرم خودشان رااز او بپوشانند. و برای دختر تمام شدن نه سال قمری، (عادل) کسی است که در عقیده و اخلاق و عمل مستقیم و معتدل باشد، به طوری که در شرایط عادی طبعا کارهایی را که بر او واجب است بجا آورد و کارهایی را که بر او حرام است ترک نماید، و اگر از اهل محل یا همسایگان یا کسانی که با او معاشرت دارند سوال شود خوبی او را تصدیق نمایند. و اگر سن دختر معلوم نباشد و آبستن شود یا خونی به صفات حیض ببیند، حکم می‎شود که قبلا بالغ شده است.

ب. "عقل"، پس دیوانه تکلیفی ندارد.

ج. "قدرت و اختیار"، پس شخصی که به طور کلی از انجام وظایف خود عاجز است تکلیفی ندارد.

مساله 2- روییدن موی درشت در صورت و پشت لب و در سینه و زیر بغل، و نیز درشت شدن صدا و مانند اینها نشانه بالغ شدن نیست، مگر اینکه انسان به واسطه اینها به بالغ شدن یقین کند.

مساله 3- اگر پسری به گمان اینکه تنها پانزده سال علامت بلوغ است به تکالیف خود عمل نکرده باشد و بعد بفهمدکه قبل از پانزده سالگی یکی از علائم بلوغ در او ظاهر بوده است، باید هر مقدار از نمازها و روزه هایی را که می‎داند براو واجب بوده و بجا نیاورده