آیت‌الله منتظری

غالیان دانسته یا ندانسته، سعی می‎کردند تا چهره ائمه اطهار(ع) و همچنین شیعیان آنان را خدشه دار و از درون آن ها را متلاشی کنند. این افکار غالیان باعث شده بود که شیعیان در نزد دیگر فرق به عنوان مسلمان های بی مبالات به فروع و احکام دینی قلمداد شوند، تا جایی که در زمانی که بحث غدیر خم در پیش ابوحنیفه مطرح می‎شود، ابوحنیفه می‎گوید: "به اصحابم گفته ام که حدیث غدیر خم را نقل نکنید، هیثم بن حبیب صیرفی می‎گوید به او گفتم: چرا چنین دستوری داده ای ؟ آیا حدیث غدیر برایت روایت نشده !؟ ابوحنیفه گفت: بله برایم روایت شده و حدیث غدیر خم پیش من هست "ولکنک تعلم ان الناس قد غلی منهم قوم" ولکن از آن جا که عده ای از مردم غالی شده اند دستور داده ام نقل نکنند".

ولی خوشبختانه با عملکرد صحیح ائمه اطهار(ع) خصوصا حضرات امام صادق و امام حسن عسکری (ع) شیعیان واقعی از خطر غلو و افکار انحرافی نجات یافتند.

البته لازم است این نکته گفته شود که: ائمه اطهار(ع) دارای مقامات و مراتبی از علم و ایمان هستند که برای افراد عادی قابل درک نمی باشد و لذا در زمان ائمه اطهار(ع) و کمی بعد از زمان ائمه (ع) بسیار شایع بوده که برخی از بزرگان اصحاب را به خاطر این که برخی از مقامات را برای ائمه (ع) قائل بودند به غلو متهم می‎کردند.

استاد ما مرحوم آیت الله العظمی بروجردی می‎فرمودند: "این بدان علت بود که بعضی از شیعیان به خاطر قصور فکریشان در اعتقادات، به کسانی که عقاید کامله ای نسبت به ائمه اطهار(ع) داشتند، نسبت غلو و افراط می‎دادند".البدر الزاهر، ص 291.

مرحوم مامقانی، در مورد محمد بن سنان که اکثرا او را ضعیف شمرده اند و عمده دلیل آن ها این بوده که ایشان متهم به غلو است، می‎فرماید: "... ما مکررا گفته ایم