صفحه ۵۶۱

3 - عبدالله بن کواء نیز از سران خوارج بود و در مسجد به هنگام نماز خواندن حضرت در نماز ایشان اخلال می‎نمود و به ایشان توهین می‎کرد، ولی حضرت شعارها و اهانت های او را تحمل می‎نمود.

4 - از کثیر بن نمر نقل شده است که گفت: روزی در نماز جمعه علی (ع) بودم و ایشان مشغول خطابه بود، ناگهان مردی (از خوارج) وارد شد و گفت: "لا حکم الا لله"، سپس دیگری آمد و همین شعار را اعلام نمود، آنگاه عده ای دیگر از اطراف مسجد همین شعار را فریاد زدند! در این هنگام حضرت به آنان اشاره کردند که بنشینید، و فرمودند: "آری، من هم می‎گویم: لا حکم الا لله، ولکن این کلمه حقی است که از آن باطل طلب می‎شود، من در انتظار حکم خدا درباره شما هستم، اکنون شما بر من تا زمانی که با ما هستید سه حق دارید: حق استفاده از مساجد خدا برای عبادت، و حق استفاده از بیت المال (امکانات دولتی)، و تا زمانی که اقدام مسلحانه نکنید با شما نمی جنگیم (حق امنیت در زندگی)"، سپس خطبه را ادامه دادند.مستدرک الوسائل، ج 11، ص 65، باب 24، ح 9؛ المصنف، ابن ابی شیبه، ج 15، ص 327.

پیداست که مقصود حضرت از این که فرمودند: "تا زمانی که با ما هستید..."، همراهی و حمایت آنان از ایشان و یا حتی عدم مخالفت و انتقاد نیست، بلکه عدم اقدام مسلحانه می‎باشد؛ سعه صدر و تحمل حضرت علی (ع) نسبت به مخالفان خود تا آن جا بود که حتی بعد از اقدام مسلحانه از سوی مخالفان، هرگز از آنان به عنوان "منافق" یا "مشرک" تعبیر نکردند، بلکه می‎فرمودند: "آنان برادران ما هستند که بر ما مسلحانه هجوم آوردند".وسائل الشیعة، ج 15، ص 82، باب 26، ح 10.

بنابراین بازداشت های موقت رایج و به طور کلی زندان سیاسی مصطلح نه از نوع حد است و نه تعزیر و نه از نوع سوم یعنی اتهام به امر بزرگی از قبیل قتل؛ و از سوی دیگر با سیره معصومین (ع) همخوانی ندارد. و چون برخلاف اصل اولی آزادی هر

ناوبری کتاب