آیت‌الله منتظری

حضرت امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: "شیوه پیامبر(ص) چنین بود که فرد متهم به قتل عمد را شش روز زندانی می‎فرمود، اگر در طول این مدت اولیای مقتول دلیل و بینه ای برای اثبات قتل اقامه می‎کردند [مطابق موازین عمل می‎شد] وگرنه او را آزاد می‎نمود".وسائل الشیعة، ج 29، ص 160، باب 12، ح 1. و می‎توان حکم اتهام تجاوز به حقوق مهمه دیگر را نیز از آن استنباط کرد، در صورتی که شبهه فرار متهم وجود داشته باشد.

و اما در اتهامات سیاسی شیوه پیامبراکرم (ص) و حضرت امیرالمؤمنین (ع) با منافقین و دشمنان چنین بود که مخالفان سیاسی و منتقدان خود را تحمل می‎نمودند و تا زمانی که دست به سلاح نمی بردند و در عمل با آن حضرات دشمنی و خصومت نمی کردند برخوردی با آنان نداشتند. در این رابطه به چند نمونه اشاره می‎شود:

1 - در کتاب "غارات" آمده است: حضرت امیر(ع) در رابطه با خریت بن راشد - که از سران معروف خوارج بود - و اعتراض عبدالله بن قعین به آن حضرت که چرا او را آزاد گذاشته ای و از او میثاق و تعهدی نمی گیری، فرمودند: "اگر ما هرکس را به صرف اتهام دستگیر نماییم زندان ها پر خواهد شد". سپس فرمودند: "من بر خود روا نمی دانم که افراد را بازداشت و زندانی کنم مگر این که دشمنی خود را در عمل با ما اظهار دارند".الغارات، ج 1، ص 335.

توجه شود که "خریت" مخالف سیاسی حضرت بود و جمعی را با خود همراه کرده بود و با زبان و گفتار مخالفت می‎نمود، و احتمال آن می‎رفت که دست به سلاح ببرد و مثل عبدالله بن قعین نیز از همین نظر به حضرت اعتراض داشت.

2 - در همان کتاب آمده است که حضرت امام علی (ع) فرمودند: "من کسی را به صرف اتهام و گمان دستگیر و مؤاخذه نمی کنم و با کسی نمی جنگم جز کسی که با من مخالفت و مقابله و عملا اظهار دشمنی نماید...".همان، ص 371.