صفحه ۵۴۷

از جمله شیخ در "مبسوط"المبسوط، ج 8، ص 8. و "خلاف"،الخلاف، ج 5، ص 374، مسأله 11. ابن براج در "مهذب"،مهذب الاحکام، ج 2، ص 528. محقق در "شرایع"،شرائع الاسلام، ج 4، ص 144. علامه در "ارشاد"الارشاد، ج 2، ص 173. و شهید اول در "لمعه"الروضة البهیه، ج 9، ص 95. این قول را اختیار کرده اند.

و در مورد تعدادی که باید شاهد و ناظر اجرای حد زنا باشند، ظاهر آیه شریفه فوق، این است که حضور طایفه ای از مؤمنین لازم است. در رابطه با تعداد افراد "طایفه"، میان فقها اختلاف است؛ برخی همچون شیخ طوسی در "نهایه"،النهایه، ص 701. علامه حلی در "قواعد"القواعد و الفوائد، ج 3، ص 530. و ابن براج در "مهذب"مهذب الاحکام، ج 2، ص 28. می‎گویند که اقل آن یک نفر است و بر یک نفر نیز طایفه گفته شده است. آنان آیه شریفه: (فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون) ؛سوره توبه (9)، آیه 122. "چرا از هر گروه از مسلمانان طایفه ای کوچ نمی کنند تا به دین دانش پیداکرده و آنگاه که به گروه خود بازگشتند آنان را بیم دهند، شاید آنان هراس نمایند" را به عنوان شاهد ذکر می‎کنند که به اعتقاد آنان "طایفه" در این آیه بر یک نفر نیز تطبیق شده است. در برخی از روایات نیز "طایفه" بر یک نفر تطبیق شده است؛ از جمله روایت پنجم از باب یازدهم از ابواب حد زنا در "وسائل الشیعة"، و نیز حدیث چهارم از باب 42 از ابواب حد زنا در "مستدرک الوسائل".

و بعضی دیگر از فقها همچون ابن ادریس در "سرائر"السرائر، ج 3، ص 454. گفته اند: اقل تعداد طایفه، سه نفر است و به آیه فوق استشهاد کرده اند؛ زیرا برای "طایفه" - که در صدر آیه ذکر شده است - ضمیر جمع به کار رفته است و اقل جمع، سه فرد می‎باشد. و برخی دیگر اقل افراد در "طایفه" را ده نفر دانسته است. و بعضی نظیر علامه در "مختلف"مختلف الشیعة، ج 9، ص 154.

ناوبری کتاب