صفحه ۵۴۳

مشکل را حل نمود. و همان گونه که شلاق تعزیری باید کمتر از حد باشد مقدار زندان و یا سایر چیزهایی که با آن ها تعزیر محقق می‎شود باید متناسب با همان تعزیر شلاق باشد که کمتر از حد است. حاکم شرع نیز باید مصالح اسلام و جامعه و شخص را در نظر بگیرد. از طرف دیگر تعزیر برای انتقام جویی از مجرم نیست، بلکه برای اصلاح اوست.

خداوند خطاب به پیامبراکرم (ص) می‎فرماید: (و لاتزال تطلع علی خائنة منهم الا قلیلا منهم فاعف عنهم و اصفح ان الله یحب المحسنین ) ؛سوره مائده (5)، آیه 13. "[ای پیامبر!] پیوسته از خیانت آن ها - اهل کتاب - مطلع می‎شوی، مگر اندکی از ایشان. پس آن ها را عفو کن و نادیده بگیر، همانا خداوند نیکوکاران را دوست می‎دارد".

مراتب تعزیر

(سؤال) در زمینه مجازات های تعزیری، مرحوم صاحب "جواهر" از صاحب "کشف اللثام" نقل می‎کند که هرگاه گناهکار به گونه های دیگری از کیفر تأدیب شود، روی آوردن به تازیانه و تنبیه بدنی دلیلی ندارد؛ مگر در موارد ویژه ای که در آن ها نسبت به تنبیه بزهکار نصی وارد شده باشد.جواهر الکلام، ج 41، ص 448. با توجه به این مسأله، در این گونه مجازات ها - اعم از این که نسبت به موردی نصی خاص وارد شده باشد یا خیر - اگر اصلاح و تأدیب گناهکار با مجازاتی خفیف تر ممکن باشد، آیا می‎توان از مجازات شدیدتر استفاده نمود؟

جواب: تعزیر در لغت معمولا به "منع"، "رد"، "تأدیب" و "ملامت نمودن" معنا شده است، و این که در بعضی کتب بر ضرب یا اشد ضربه ها تطبیق شده است از باب تعیین مصداق برای مفهوم منع، رد، تأدیب و مانند آن می‎باشد.

در روایات مربوطه نیز معمولا از ضرب و تازیانه سخن به میان آمده است؛ و لذا اکثر فقها تعزیر به غیر از تازیانه زدن بر مجرم را جایز نمی دانند، ولی به نظر این جانب

ناوبری کتاب