صفحه ۵۳۶

حرام استفاده نمود؛ مگر در موارد خاصی مانند جواز گفتن دروغ در موارد خاصی مثل اصلاح ذات البین و... .

3 - اگر کسانی از دین سوء استفاده کنند، باید با حفظ موازین شرعی و محترمانه و نه مغرضانه، آنان را ارشاد و راهنمایی نمود.

حق قصاص قبل از جنایت

(سؤال) اگر فرضا در روستایی همه افراد طی قراردادی پیشاپیش نسبت به حق قصاص خود متقابلا گذشت نمایند (در قتل خود و یا یکی از افرادی که آن ها ولی دم او می‎باشند) و به دیه رضایت دهند و پس از طی چند سال یکی از افراد آن روستا توسط فردی به قتل برسد؛ حال اگر قاتل، مقتول و اولیای دم همه از امضا کنندگان قرارداد باشند آیا اجرای قرارداد الزامی است و باید به دیه اکتفا شود و یا این که قرارداد باطل است ؟

جواب: قصاص گرچه برای اولیای دم به عنوان حق ثابت است و آن ها نیز می‎توانند آن را پس از قتل اسقاط نمایند، ولی جواز قصاص که حکمی است شرعی حق الله تعالی بوده که برای ممانعت از تجری بر قتل و حفظ دماء در اجتماع تشریع گردیده و اسقاط آن مستقیم و یا غیر مستقیم جایز نیست.

و به عبارت دیگر: گرچه پس از وقوع قتل، اولیای دم می‎توانند حق قصاص خود را نادیده بگیرند ولی اسقاط این حق قبل از وقوع قتل که مستلزم برطرف شدن حکم شرعی جواز قصاص است به ویژه در سطحی گسترده منافی با جعل و تشریع چنین حکمی بوده و معقول به نظر نمی رسد. و به بیانی دیگر: قدر متیقن از جواز عدم اعمال حق قصاص، موارد پس از وقوع قتل است؛ ولی برای مازاد بر آن، دلیلی در دست نیست و اطلاق آیه شریفه: (و لکم فی القصاص حیاة ) ؛سوره بقره (2)، آیه 179. "قصاص برای شما موجب حیات و زندگی می‎شود" و آیه شریفه: (یا أیها الذین آمنوا کتب

ناوبری کتاب