مستمر و دائمی آنان به خداوند متعال و انقطاع کامل از غیر او را که بر اثر زندگی عادی بشری رخ میدهد، برای خود گناه میدانستند. و در حقیقت باید گفت: گناهان آنان از قبیل "حسنات الابرار سیئات المقربین" میباشد، نه از قبیل ترک واجب یا انجام کار حرام.
عصمت از خطا
(سؤال) آیا پیامبر اسلام (ص) و امامان (ع) از خطا (خلاف واقع مرتکب شدن) هم معصوم بودند یا احتمال داشته در دوران قبل یا بعد از پیامبری یا امامت خطا هم بکنند؟
جواب: تفصیل پاسخ در نامه نمی گنجد. اجمالا باید گفت: مقتضای مقدمات عقلی و نقلی عصمت پیامبران و امامان (ع) در سه مرحله است:
1 - در تلقی وحی و الهام، 2 - در ابلاغ آن به مردم، 3 - در عمل به محتوای وحی و الهام. در این سه مرحله، پیامبران و امامان (ع) از خطا و گناه معصوم میباشند. اما در امور عادی روزمره آنچه مسلم است این که چنانچه مربوط به حوزه رسالت یا امامت باشد و از اموری باشد که اشتباه در آن ها رسالت و امامت را مخدوش مینماید عصمت آنان در آن ها نیز ضروری است، خواه قبل از رسالت و امامت باشد خواه پس از آن.
بسیاری از اهل سنت، ضرورت عصمت پیامبران، حتی در زمان نبوت آنان را قبول ندارند؛ ولی امامیه ضرورت عصمت آنان را در سه حوزه مذکور قبول دارند، هر چند ظاهر کلمات مرحوم صدوق و استادش محمد بن حسن بن ولید و بعضی دیگر این است که عصمت پیامبران (ع) از خطاهای عادی و اشتباه در زمان نبوت آنان اگر مصلحتی در آن باشد - مانند دفع توهم خدایی آنان - دلیلی ندارد ولازم نیست آنان از این گونه خطاها که به امر دین و تبلیغ آن مرتبط نمی باشد، معصوم باشند. ولی حق با مشهور علمای شیعه است که قائل به عصمت آنان میباشند حتی در مورد موضوعات جزئی و شخصی، زیرا اگر آنان در این گونه امور معصوم نباشند موجب عدم اعتماد