صفحه ۵۱۹

شده باشد نمی توان حکم به محارب بودن نمود.

ب - با توجه به ترتیب انحاء مجازات در آیه: (انما جزاؤا الذین یحاربون...) و ضمیمه آیه کریمه دیگر: (و جزاؤا سیئة سیئة مثلها) سوره شوری (42)، آیه 40. به آن، و نیز نظر به برخی از روایات معتبر در این زمینه، احتیاط واجب در این است که کیفر افراد مختلف محارب، مناسب با جرم آنان تعیین گردد. بنابراین اگر با سلاح یورش آورده و کسی را کشته باشد او را بکشند، و اگر فقط مال مردم را غارت کرده باشد مال را از او پس بگیرند و دست راست و پای چپ او را قطع نمایند، و اگر کسی را مجروح کرده پس از قصاص تبعیدش کنند، و اگر هم مال مردم را غارت کرده و هم کسی را کشته پس از گرفتن مال دست و پای او را قطع نمایند و سپس او را قصاص نموده و به دار آویزند، و اگر یورش آورده ولی موفق به کاری نشده فقط تبعیدش کنند، و از برخی اخبار استفاده می‎شود که حبس به جای تبعید کافی است.

فعالیت سیاسی و محاربه

(سؤال) آیا حد شرعی "محاربه و افساد" حوزه سیاسی را هم شامل می‎شود؟ یعنی اگر اقدامات سیاسی مسالمت آمیز و غیر مسلحانه شخص یا اشخاصی از قبیل انتقاد و مخالفت با حاکمیت از دیدگاه حاکم شرع، نامطلوب و مخل امنیت ملی تشخیص داده شود، آیا چنین افراد یا تشکیلاتی محارب و مفسد محسوب می‎شوند؟

جواب: فعالیت های سیاسی از قبیل انتقاد، تجمعات، راهپیمایی آرام، مقاله نویسی، تشکیل جمعیت ها و احزاب و مانند این ها مصداق هیچ کدام از عناوین: "محاربه"، "بغی" و "افساد" نمی باشد؛ زیرا عنوان "محاربه" متقوم است به ترساندن مردم و سلب امنیت جامعه با استفاده از سلاح و زور.

ناوبری کتاب