آیت‌الله منتظری

3 - تشخیص اهانت هرچند بر عهده قاضی است که می‎خواهد حکم صادر نماید، ولی لازم است:

اولا: قصد اهانت برای قاضی احراز شود.

ثانیا: قاضی باید فرهنگ و عرف منطقه اجتماعی و مذهب متهم را در نظر بگیرد؛ زیرا ممکن است برخی تعبیرات در عرف عام اهانت باشد ولی در عرف خاص اهانت و تحقیر محسوب نگردد. و در صورت شک و تردید نمی توان تعزیر نمود؛ زیرا "الحدود تدراء بالشبهات".

4 - همان گونه که یادآور شدم سب و شتم رسول خدا(ص) و حضرات معصومین (ع) حکم خاصی دارد و مجازات آن از حدود الهی است، ولی سایر اهانت ها تعزیر دارد و خصوصیات و مقدار آن تابع نظر حاکم شرع واجد شرایط است.

5 - اگر سب به مرحله ارتداد یعنی انکار اصل اسلام و نبوت از روی عناد برسد توبه مرتد هرچند بین خود و خدا مقبول است ولی در مرتد فطری، اگر مرتد مرد باشد پس از ثبوت ارتداد نزد حاکم شرع به وسیله بینه، حد باید اجرا گردد؛ ولی اگر با اقرار ثابت شود حاکم شرع می‎تواند بنا به مصالحی از آن گذشت کند و حکم اجرا نشود.

و اگر سب به مرحله ارتداد نرسد قبل از ثبوت آن نزد حاکم، اگر شخص توبه کند توبه او قبول است. و در سایر اهانت ها نیز قبل از ثبوت نزد حاکم اگر توبه کند توبه او قبول است و جای تعزیر نیست.

ب - اما در رابطه با ماده 514 قانون مجازات اسلامی:

1 - تذکردادن و انتقاد غیر از اهانت است. مولا امیرالمؤمنین (ع) - با این که از نظر ما معصوم بودند - از انتقاد استقبال می‎کردند.ر. ک : نهج البلاغه، خطبه 216.