صفحه ۴۸۷

و بعید نیست روایات دال بر اجازه از ناحیه ائمه (ع) منصرف به اجازه حکومتی آنان باشد، و در اجازه حکومتی شرایط زمان و مکان و اوضاع مختلف صدور اجازه و شخص مورد نظر ملاحظه می‎شود؛ و نمی توان در مورد هرکس و همه زمان ها چنین اجازه ای را صادر نمود.

مجازات منکر حکم خدا

(سؤال) کسی که در مقابل یک حکم خداوند از روی عمد و تعصب بایستد و انکار نماید و حلال خداوند را حرام، و یا برعکس بداند، آیا چنین فردی حد و تعزیر دارد؟ و آیا می‎شود زکات و یا خمس را به چنین فردی داد؟

جواب: اگر کسی به حقانیت اسلام و احکام آن اعتقاد دارد ولی از روی عناد، جحد و لجاجت با حق بعضی احکام دین را انکار می‎کند به نحوی که توجه دارد انکار او منجر به انکار خداوند یا رسالت پیامبراکرم (ص) می‎گردد، چنین فردی کافر و مرتد محسوب می‎شود. ولی اگر انکار یا تشکیک او نه از روی عناد و جحد و لجاجت با حق، بلکه ناشی از شبهه علمی باشد و نمی تواند باور کند که در اسلام چنین حکمی وجود دارد، و در حال تحقیق و مطالعه می‎باشد، چنین فردی مرتد نیست و هیچ گونه حد و تعزیر ندارد؛ و لازم است در رفع شبهه و شک علمی او از راه منطقی و استدلال تلاش شود؛ و در صورت استحقاق، از وجوه شرعیه نیز می‎توان به او داد.

محدودیت زمانی قصاص و حدود

(سؤال) از آن جا که قتل نفس یک گناه کبیره است و از آن جا که به تعبیر قرآن، قتل نفس جز در برابر نفس یا فساد در زمین، مانند آن است که آدمی همه انسان های روی زمین را کشته باشد و از آن جا که به دلایل عقلی و شرعی، آدمی باید از نزدیک شدن به موارد گناه و جرم اجتناب کند، و هرچه گناه یا جرم بزرگ تر باشد اجتناب از آن، عقلا و شرعا لازم تر خواهد بود، و از آن جا که به مصداق قاعده فقهی "الحدود تدراء بالشبهات" اگر کمترین شکی در یک حد باشد آن حد

ناوبری کتاب