ب - مرد مسنی که همسرش فوت نموده همسر دیگر اختیار میکند و حدود بیست سال با هم زندگی کرده ولی دخول در این مدت صورت نمی گیرد و در نهایت مرد از دنیا میرود.
تفاوت به این که در مثال اول بگوییم زن مستحق نصف مهر است، و در مثال دوم تمام مهر را طلبکار باشد؟
جواب: این مسأله از مسائل مشکل فقه ماست. همه فقهای شیعه و سنی میگویند: طلاق قبل از دخول موجب تنصیف مهر است چون قرآن بر آن دلالت دارد. و همه فقهای سنت میگویند: در موت احد زوجین همه مهر برای زن ثابت است، و اکثریت فقهای شیعه نیز چنین میگویند. در صورتی که اخبار کثیره صحیحه دلالت دارند بر این که در موت احد زوجین نیز مهر تنصیف میشود.همان، ج 21، ص 326، باب 58. فقط چند روایت که قرینه تقیه نیز در برخی آن ها وجود دارد دلالت دارند بر ثبوت همه مهر، و این چند روایت فقط در رابطه با مرگ شوهر است.
و قاعده اقتضا میکند این اخبار بر تقیه حمل شوند؛ ولی چه شده که مشهور فقهای ما مطابق اهل سنت فتوا داده اند؟! و بالاخره اقوا در مفروض سؤال تنصیف مهر است، و مرحومین آیتین خمینی و خویی طاب ثراهما نیز چنین فتوا داده اند. ولی بنابر احتیاط مؤکد زن را نسبت به نصف دیگر مهر راضی نموده و با او مصالحه نمایند.
اما در مورد دو مثال، اولا: در مثال دوم بسیار بعید است که در مدت بیست سال هیچ دخول واقع نشده باشد، ممکن است انزال نشود ولی انزال شرط استقرار همه مهر نیست، صرف دخول کافی است.
و ثانیا: بر فرض عدم وقوع دخول، حکم آن با مثال اول تفاوت ندارد. البته اگر زن در مدت بیست سال خدماتی در منزل شوهر انجام داده و قصد مجانی بودن نکرده است حق اجرت خدمات بیست ساله را دارد و میتواند مطالبه نماید. ضمنا ارث زن و شوهر از یکدیگر توقف بر دخول ندارد.
.jpg)
