صفحه ۴۲۶

یا غیر طبیعی، سرانجام منتهی به قدرت و اراده خداوند خواهد بود. لوله آزمایشگاه نیز پس از تهیه مقدمات مانند رحم مادر است، نظیر ماشین جوجه کشی.

و خلقت حضرت عیسی (ع) بدون پدر، یک مرتبه ای از شبیه سازی خدایی است. و اگر موجود شبیه سازی شده مخلوق تام الخلقه به صورت انسان عاقل شود، مانند سایر انسان ها دارای تکلیف الهی خواهد بود. البته با توجه به این که اگر شبیه سازی انسان مجاز شمرده شود معلوم نیست آینده بشریت و نظام توالد و تناسل و نظام حقوقی آن به کجا سوق داده می‎شود، محتمل است بتوان از روایاتی همچون: "الوقوف عند الشبهة خیر من الاقتحام فی الهلکة"؛وسائل الشیعة، ج 27، ص 158، ح 13. "توقف هنگام شبهه بهتر از فرو رفتن در هلاکت است" و "أورع الناس من وقف عند الشبهة"؛همان، ص 162، ح 29. "بهترین و با تقواترین مردم کسی است که در موارد شبهه توقف کند" و "دع ما یریبک الی ما لایریبک"؛همان، ص 167، ح 43 و ص 170، ح 54 و ص 173، ح 63. "واگذار آنچه تو را به شک و شبهه سوق می‎دهد"، و مانند این ها استفاده نمود که نظر شرع اصولا نسبت به موضوع شبیه سازی مثبت نخواهد بود.

ناوبری کتاب