صفحه ۴۰۴

عده ای بدون تحقیق و دقت برای توجیه رفتار ضد اسلامی خود با مخالفان سیاسی این گونه چهره دین و (رحمة للعالمین) را خشن و مطابق میل خویش تفسیر می‎نمایند و به نتایج و آثار زیانبار آن توجه ندارند.

یازدهم: حقوق اقشار ضعیف و دور از قدرت؛ حاکمیت موظف است ترتیبی دهد تا افراد ضعیف که معمولا دستشان به حاکمیت نمی رسد بتوانند به حق خویش دست یابند. در نامه حضرت امیر(ع) به مالک می‎خوانیم: "ثم الله الله فی الطبقة السفلی من الذین لاحیلة لهم من المساکین و المحتاجین و اهل البؤسی و الزمنی... و تفقد أمور من لایصل الیک منهم ممن تقتحمه العیون و تحقره الرجال، ففرغ لاولئک ثقتک من اهل الخشیة و التواضع، فلیرفع الیک امورهم، ثم اعمل فیهم بالاعذار الی الله یوم تلقاه، فان هؤلاء من بین الرعیة احوج الی الانصاف من غیرهم، و کل فاعذر الی الله فی تأدیة حقه الیه..."؛نهج البلاغه، نامه 53. "خدا را، خدا را! در خصوص طبقات پایین جامعه: زمین گیران، نیازمندان، گرفتاران و دردمندانی که هیچ چاره ای ندارند... همواره در فکر مشکلات آنان باش، و از آنان روی بر مگردان به ویژه امور کسانی را بیشتر رسیدگی کن که از کوچکی به چشم نمی آیند و دیگران آنان را کوچک می‎شمارند و کمتر به تو دسترسی دارند. برای این گروه، از افراد مورد اطمینان خود که خدا ترس و فروتنند فردی را انتخاب کن تا پیرامونشان تحقیق و مسائل آنان را به تو گزارش کنند. سپس در رفع مشکلاتشان بگونه ای عمل کن که در پیشگاه خدا عذری داشته باشی، زیرا این گروه در میان رعیت بیشتر از دیگران به عدالت نیازمندند، و حق آنان را بگونه ای بپرداز که نزد خدا معذور باشی".

حضرت در این نامه در تأمین این حق فرقی بین موافق و مخالف سیاسی قائل نشده است و به طور عام و یکسان همگان را دارای چنین حقی دانسته است.

دوازدهم: حق دیدار خصوصی و بدون حاجب با حاکمان؛ حاکمیت موظف است

ناوبری کتاب