صفحه ۳۷۹

او غرق خواهد شد، آیا نباید برای نجات شخص غریق اقدام کند؟

در عملیات های جنگی، اگر فرضا چند نفر در سنگری نشسته باشند و یک نارنجک به درون سنگر پرتاب شود، آیا اگر یکی از آن ها برای نجات جان سایرین خود را روی نارنجک پرتاب کند، این کار او خودکشی محسوب شده و از لحاظ شرعی ایراد دارد؟

اشخاصی که از جان افراد مملکتی و امثال آنان محافظت می‎کنند (بادی گارد)، مأمورند در صورتی که گلوله ای به جانب شخص مورد نظر شلیک شد خود را در برابر مسیر گلوله قرار دهند تا به وی آسیبی نرسد؛ آیا این عمل از دیدگاه دینی دارای اشکال است ؟

در صورتی که انسان با شخص مسلحی برخورد کند که به قصد کشتن و یا سرقت و یا هر عمل خلاف دیگر قصد وارد شدن مخفیانه به محلی را داشته باشد، اگر بداند در صورت درگیری کشته خواهد شد ولی با ایجاد سروصدا از عمل شخص مذکور جلوگیری خواهد کرد، آیا نباید دخالت کند؟ این مسأله در صورتی که شخصی که شاهد ماجراست از مأمورین انتظامی و یا پلیس باشد به چه صورت خواهد بود؟ آیا وی به وظیفه خود عمل کند و مانع از ارتکاب جرم توسط شخص مسلح شود حتی اگر بداند جانش را در این راه از دست خواهد داد؟

اگر چند نفر در یک آسانسور (یا هر فضای بسته دیگری) محبوس شوند و بدانند که تا زمان نجات آن ها اکسیژن کافی برای تمام آن ها نیست و قطعا همگی خواهند مرد، آیا یکی از آن ها برای این که دیگران زنده بمانند (در صورتی که بداند با مرگ او اکسیژن کافی تا زمان نجات افراد دیگر وجود خواهد داشت) می‎تواند خودکشی کند؟

شخصی در اجتماعی زندگی می‎کند که حضور او در اجتماع نقش مثبتی ندارد؛ اگر او بتواند با اهدای برخی از اعضای بدن خود مثل قلب، ریه، کلیه و... جان افراد دیگری را که وجود آن ها برای اجتماع بسیار مهم است نجات دهد، آیا می‎تواند این کار را انجام دهد؟ (در صورت امکان به این مورد به طور جداگانه پاسخ دهید).

جواب: موارد مختلف است؛ و به طور کلی در تزاحم دو تکلیف که دلیل آن اطلاق و عموم داشته باشد باید تکلیف اهم و یا محتمل الاهمیة رعایت شود، و در صورت عدم احراز اهمیت یکی از آن ها یا احتمال اهمیت در هردو، انسان بین آن دو مخیر

ناوبری کتاب