آیت‌الله منتظری

بر ما حقوقی دارد، و بی اعتنایی به حقوق او و سرپیچی از دستورات او - که صد درصد در طریق سعادت ما می‎باشد - ظلمی است فاحش نسبت به او و خودمان.

2 - خداوند انسان را دارای شعور و ادراک، قدرت و اختیار و عقل و فکر و تمیز آفریده است. انسان فاعل مختار است یعنی غالب کارهای او به طور جبری از او سر نمی زند، بلکه او با فکر و تأمل و بررسی مصالح و مفاسد کار، می‎تواند آن را انجام داده و یا از انجام آن خودداری کند. و در این رابطه عقل و وجدان راهنمای اوست، و به علاوه خداوند انبیا و کتب آسمانی را نیز به کمک عقل او فرستاده است، و این همه برای آن است که او با اراده و اختیار خود - نه به زور و اجبار - راه سعادت را طی نماید، و همین است رمز کرامت انسان و برتری او بر ملائکه.

در سوره دهر می‎خوانیم: (انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج نبتلیه فجعلناه سمیعا بصیرا ‏ انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا) ؛سوره انسان (76)، آیه 2 - 3. "به تحقیق ما انسان را از نطفه ای مخلوط آفریدیم تا او را بیازماییم، پس او را شنوا و بینا کرده ایم. ما راه را به او نمایاندیم، که یا سپاسگزار یا کفران پیشه است".

"نطفه مخلوط" زمینه غرائز و کشش های مختلفی است که در سرشت او وجود دارد، و "شنوا و بینا" اشاره به عقل و فکر، و "نمودن راه" اشاره به فرستادن انبیا و هدایت کنندگان می‎باشد؛ و بالاخره تفکر در نظام عالم و دقایق و ریزه کاری هایی که در تار و پود اجزای آن به کار رفته، می‎نمایاند که عالم به وجود و علم و قدرت بی پایان وابسته است و هر پدیده ای برای هدفی خاص آفریده شده، و عالم پوچ و بی معنا نیست. پس در نتیجه انسان که اشرف مخلوقات و میوه شیرین عالم طبیعت و گل سر سبد خلقت است پوچ و بی هدف نمی باشد.

قرآن کریم می‎فرماید: (أفحسبتم انما خلقناکم عبثا و انکم الینا لاترجعون) ؛سوره مؤمنون (23)، آیه 115. "آیا گمان کردید که ما شما را بیهوده آفریدیم و به سوی ما بازگشت ندارید؟".