صفحه ۳۳۶

3 - وضع جریمه های بازدارنده زیر نظر حاکم شرع جامع الشرایط از باب تعزیر با استفاده از نظر کارشناسان مربوطه مانعی ندارد. و بسا حاکم شرع جامع الشرایط اگر با استفاده از نظر کارشناسان صلاح بداند بتواند این جریمه را به نفع هتک شونده از هتک کننده بگیرد.

4 - باید حتی المقدور سعی نماید حیثیت از دست رفته فرد هتک شده را احیا نماید، و پرداخت خسارت مالی از جواب قبل روشن شد.

5 - بر فرض این که علاوه بر وجوب جبران خسارت وارد شده بر حیثیت فرد هتک شده، تحصیل رضایت او نیز واجب باشد، در صورتی که رضایت او مشروط به بذل مال باشد، وجوب آن معلوم نیست؛ مگر این که فرد هتک شده، از باب اسقاط حق شکایت و طرح دعوا در محکمه شرعی مبلغی را که در نظر عرف اجحاف و ضرر نباشد طلب نماید، که در این صورت مطالبه آن مبلغ مانعی ندارد.

6 - در فرض اول، نسبت به خسارت هایی که در نظر عرف مستند به فرد هتک کننده باشد مانعی ندارد. و در فرض دوم نیز از باب تعزیر زیر نظر حاکم شرع جامع الشرایط و با استفاده از نظر کارشناسان امین مانعی ندارد.

حکم قاضی غیر مجتهد

(سؤال) آیا حکم قاضی غیر مجتهد - که بعضا برخلاف موازین مسلم حقوقی، قضایی و شرعی صادر شده است - حکم خداوند است ؟ اساسا حضرت عالی تا چه اندازه دادگاه انقلاب را برای رسیدگی به این گونه اتهامات - که نوعا سیاسی اند - صالح می‎دانید؟

جواب: بنابر نظر اکثر فقهای شیعه و از جمله آیت الله خمینی (ره)، قاضی - علاوه بر عدالت و عقل قضایی و سایر شرایط - باید مجتهد باشد و قضاوت غیر مجتهد، باطل و غیر نافذ می‎باشد؛ و نظر این جانب نیز همین است. و نافذ بودن قضاوت مجتهد جامع الشرایط به این معناست که لازم است بر طبق آن عمل شود، نظیر فتوا و حکم مرجع تقلید نسبت به مقلدانش؛ فتوا و حکم را نمی توان گفت حکم واقعی خداوند

ناوبری کتاب