صفحه ۳۳۰

بعضهم اولیاء بعض یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر) . بر این اساس همه مؤمنین و مؤمنات بر یکدیگر ولایت دارند و صاحب اختیارند در حد امر به معروف و نهی از منکر.

امر به معروف و نهی از منکر دو واجب همگانی هستند برای همه در قبال همه، البته به شرط علم و قدرت. و معروف و منکر منحصر در موارد جزئیه نیستند بلکه شامل موارد مهم اجتماعی نیز می‎باشند. و هرچه منکر مهمتر باشد و فرضا مرتکب امور محرمه، قدرت مندان و مسئولین امور باشند، وظیفه مردم سنگین تر است.

و در کلمات قصار "نهج البلاغه" در رابطه با امر به معروف و نهی از منکر می‎خوانیم: "و ان الامر بالمعروف و النهی عن المنکر لایقربان من أجل، و لاینقصان من رزق، و أفضل من ذلک کله کلمة عدل عند امام جائر"؛نهج البلاغه، حکمت 374. "همانا امر به معروف و نهی از منکر هیچ اجلی را نزدیک، و هیچ رزقی را کم نمی کند. و از همه این ها بهتر گفتن کلمه حقی است در حضور حاکم جائر".

پس اگر از ناحیه قدرتمندان به مردم ظلم می‎شود و کسانی به بهانه های واهی بازداشت یا محاکمه و زندانی می‎شوند، یا اموال مردم تصرف غاصبانه یا توقیف بیجا می‎شود، هرکس می‎تواند دفاع کند اگر کسل بماند و نهی از منکر نکند نزد خدا مسئول است و در قیامت باید پاسخ گو باشد. مولا امیرالمؤمنین (ع) در وصیت آخر خود فرمودند:

"لاتترکوا الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم ثم تدعون فلایستجاب لکم"؛همان، نامه 47. "امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید وگرنه افراد بد و شرور والیان شما می‎شوند؛ سپس هرچه دعا کنید مستجاب نمی شود".

پیدا است که منظور در این حدیث، امر به معروف و نهی از منکر قدرتمندان و متصدیان امور بوده است.

ناوبری کتاب