صفحه ۳۲۷

کند، حداقل باید از مظلوم حمایت و از ظالم تبری کند و از او حمایت نکند که معمولا همه افراد بر این دو امر قدرت دارند و تأثیر این دو در روحیه مظلوم و عدم تثبیت ظلم قابل انکار نمی باشد. و بالاخره بی تفاوت بودن در برابر مظالم و سکوت مطلق گناه است.

مبارزه با استبداد

(سؤال) نظام های توتالیتر فاشیستی و کمونیستی در قاره اروپا و همچنین حکومت های استبدادی و دیکتاتوری در جهان اسلام با ارائه شکل مثله شده ای از دموکراسی ادعا می‎کنند که بهترین نظام های سیاسی آزاد را ارائه کرده اند؛ به نظر حضرت عالی راهکارهای عملی برای زدودن این نوع نظام ها را در چه می‎بینید؟

جواب: تنها راه زدودن نظام های استبدادی از جوامع بالا بردن رشد فکری و فرهنگی ملت ها و ایجاد روحیه شجاعت و ایثار در آن هاست. تا هنگامی که ملتی رشد فکری پیدا نکند و ارزش استقلال سیاسی را درک و لمس نکند و حاضر نباشد در راه آن فداکاری و سرمایه گذاری نماید، نمی تواند از یوغ استبداد نجات پیدا کند. در قرآن کریم می‎خوانیم: (ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بأنفسهم) ؛سوره رعد (13)، آیه 11. "خداوند اوضاع هیچ قومی را تغییر نمی دهد مگر این که آنان روحیات خود را تغییر دهند". تحول های جهش گونه و آنی نیز اگر با رشد و تعالی فرهنگ و فکر مردم و ایثار و فداکاری مستمر آنان همراه نباشد و تنها به احساسات و شعار و برخوردهای دفعی و حذفی بسنده شود، به زودی جوامع را به حالت اول یا بدتر از آن سوق خواهد داد.

سابقه انتخابات در اسلام

(سؤال) آیا در صدر اسلام نمونه هایی وجود دارد که حاکی از انتخابات

ناوبری کتاب