حدود اطاعت مأمور از آمر
(سؤال) آیا مأمور دولت، موظف به انجام هر نوع مأموریت از مافوق خود میباشد؟
جواب: اطاعت در معصیت خداوند متعال جایز نیست: "لا طاعة لمخلوق فی معصیة الخالق"؛نهج البلاغه، حکمت 165. "در موردی که معصیت خالق است اطاعت از مخلوق جایگاهی ندارد". و مأمور بودن، عذر و مجوز در انجام معصیت نیست. ولی اطاعت از دستورات شخص مافوق در حیطه قانونی و در امری که خلاف شرع نباشد، لازم است.
تزاحم میان حق حکومت و حق ملت
(سؤال) در مجازات های غیر مقدر شرعی، قانون گذاران تا چه میزان موظفند حق حکومت را رعایت کنند؟ آیا رعایت چنین حقی به آن ها اجازه میدهد که به قوه قضاییه مجوز زیر پاگذاشتن حقوق مردم را بدهند؟ در تعارض بین حق حکومت و حق مردم ضابطه چیست ؟ حفظ حرمت مؤمن و انسان مقدم است یا حکومت ؟ این که قضاوت همیشه باید به نفع متهم بشود به چه معناست ؟
جواب: حق واقعی حکومت همان حق عموم مردم و شرع میباشد و حکومت به خودی خود هیچ موضوعیت و حقی ندارد؛ و مجازات هم در برابر گناه شرعی است. پس اگر کسی حق واقعی حکومت را که حق شرع و عموم مردم است پایمال کند و در برابر آن مرتکب گناهی شده باشد مجازات او متناسب با جرم جایز است، البته با مراعات و حفظ حقوق او، وگرنه حکومت حق دیگری ندارد.
و در تزاحم بین حق حکومت و حق عموم و ملت پیداست که حق ملت مقدم است؛ زیرا همان گونه که اشاره شد حکومت خود موضوعیت ندارد، بلکه هدف از آن نیز حفظ حقوق ملت است. و از نظر دیگر باید گفت: حکومت شرعی حکومتی است
.jpg)
