آیت‌الله منتظری

اسلامی فرموده اند، اشاره می‎شود:

در "نهج البلاغه" آمده است: "أیها الناس ! ان أحق الناس بهذا الامر أقواهم علیه و أعلمهم بامر الله فیه"؛نهج البلاغه، خطبه 173. "ای مردم ! سزاوارترین مردم به امر حاکمیت و امامت، کسی است که از دیگران برای این کار، قوی تر و به دستورات خداوند نسبت به آن، عالم تر باشد".

جمله: "أقواهم علیه" اشاره به توان اجرایی و تدبیر و مدیریت حاکم و متصدی امر است، و جمله: "أعلمهم بامر الله فیه" اشاره به مراتب علمی او نسبت به مسائل شرع و شیوه های تحقق مرتبط با حاکمیت می‎باشد. و در زمان غیبت، مردم مسلمان، قهرا کسانی را انتخاب می‎کنند که شرایط ذکر شده را دارا باشند. و حق دارند در ضمن انتخاب، مدت تصدی و حدود تصدی افراد انتخاب شده را تعیین کنند، و پس از انتخاب نیز حق دارند مستقلا و مباشرة ، و یا به وسیله احزاب سیاسی متشکل از نخبگان و متخصصین، مراقب اعمال و رفتار متصدیان امور باشند؛ و حاکمیت و اجزای آن حق ندارند مانع از اعمال این حق شوند.

و اگر فرضا در زمانی، مردم از موازین دینی اعراض کردند و حاکمیت دینی منتخب را قبول نکردند، کسی حق ندارد مردم را با اکراه و زور وادار کند تا آن را قبول نمایند، چنانکه حق ندارد مردم را وادار کند غیر آن را قبول کنند. در چنین زمانی فقها و فعالان سیاسی دینی حق دارند به طور متشکل یا غیر متشکل مردم را به سوی حاکمیت دینی دعوت کنند.

ولایت فقیه یا ولایت فقه

(سؤال) ولایت فقیه یکی از مسائل مهم مطرح شده در جامعه اسلامی است که اکثر قریب به اتفاق رهبران دینی بر این اعتقادند که ولایت فقیه مقید و در چارچوب قوانین اسلام است، ولی بعضی آن را به صورت مطلق در نظر گرفته اند که این خود مستلزم لوازمی است. از