صفحه ۲۵۸

آنچه منقول است - هرچند قطعی نیست - به دو فرزند خود امام حسن و امام حسین (ع) نیز اجازه شرکت در دفاع از اسلام و کشور را دادند.

ج - بنابر مشهور مورخین، فتح طبرستان در زمان عمر در سال 22 هجری و بدون خونریزی با مصالحه و دادن جزیه انجام شده است؛ ولی بعد از مرگ عمر اهل آن منطقه چندین مرتبه تعهد خود را نقض و مجددا مصالحه نمودند. در سال 30 هجری که عثمان خلیفه بود، اهل طبرستان تعهد خود را نقض و از حاکمیت پیروی نمی کردند و عثمان، سعید بن العاص را برای جنگ با آنان به طبرستان فرستاد. بنابر نقل بعضی تواریخ امام حسن و امام حسین (ع) و عبدالله بن عباس در این جنگ شرکت کردند.تاریخ طبری، ج 5، ص 295؛ فتوح البلدان، ص 30. در این جنگ بنابر نقل طبری و "فتوح البلدان"، گرگان با مصالحه و بدون خونریزی فتح شد و مقرر گشت هر سال اهالی آن جا دویست هزار و به نقلی سیصد هزار درهم جزیه بدهند.همان. و کشتن همه اهالی طبرستان جز یک مرد که در بعضی تواریخ غیر معتبر ذکر شده،تاریخ خلیفة بن خیاط، ص 122. اولا: با واقعیت تاریخی مطابقت ندارد، زیرا بنابر نقل "فتوح البلدان"، در زمان معاویه که اهالی گرگان مجددا نقض عهد نمودند مسلمان ها به طبرستان حمله کردند و شکست سختی خوردند.همان. و سپس در زمان سلیمان بن عبدالملک مروان لشکر مسلمان ها به گرگان حمله کردند و عده زیادی کشته شدند.همان، ص 332 به بعد. اگر تمام اهل طبرستان جز یک مرد کشته شده بودند پس این مقاومت اهل طبرستان و گرگان و شکست آن ها مجددا در سال های بعد چه معنا دارد؟!

ثانیا: کشته شدن همه اهالی طبرستان جز یک نفر در "تاریخ طبری" و "فتوح البلدان" و "الاخبار الطوال" به طور کلی مطرح نشده است؛ بلی در "تاریخ طبری"، آن را در مورد فتح طمیسه که نزدیک گرگان بوده است ذکر کرده است. هرچند در "فتوح البلدان" فتح طمیسه به نحو دیگری غیر از آنچه طبری ذکر کرده، نقل

ناوبری کتاب