آیت‌الله منتظری

الف - در اسلام جنگ برای زیاد نمودن قلمرو قدرت و کشور وجود ندارد؛ بلکه جنگ در اسلام اصولا با هدف دفاع از عدالت و توحید و نجات ملت ها از ظلم و ستم ظالمین و یا دفاع از تهاجم و لشکرکشی دشمن بر عرض و ناموس و اموال مسلمانان و یا کسانی که از مسلمانان استمداد می‎کنند، می‎باشد. بنابراین نجات مردم ایران از چنگ حکومت ظالمانه ساسانی و مظالم آن - که در تواریخ دوست و دشمن ثبت و ضبط شده است - امری مشروع و قابل دفاع است.

ب - اولین شهری که در سال 633 مسیحی یعنی 11 هجری فتح شد، شهر حیره در بین النهرین بود. ماجرای این فتح از آن جا آغاز می‎شود که پس از وفات پیامبراکرم (ص) گروهی از قبائل عرب که به نفاق اظهار مسلمانی می‎کردند آشکارا از اسلام روی برتافتند و پیرامون پیغمبرنمایانی چون طلیحه و سجاح و مسیلمه و اسود عنسی گرد آمدند، و جنگ های سختی را با مسلمانان آغاز کردند تا جایی که بیم آن می‎رفت که شهر مدینه را به تصرف درآورند و به قول جرجی زیدان کار مرتدان بالا گرفت، و اگر ابوبکر به خوبی از مدینه دفاع نمی کرد قطعا به تصرف آنان در می‎آمد.تاریخ التمدن الاسلامی، ج 1، ص 68.

پس از آن ایرانیان خود را برای تهاجم وسیع و گسترده به مسلمانان آماده کردند و مسلمانان نیز خود را برای دفاع مجهز نمودند و جنگ قادسیه پیش آمد. جنگ ظاهرا در سال 14 هجری رخ داد که منجر به شکست لشکر ایران توسط لشکر مسلمانان به فرماندهی سعد بن ابی وقاص شد و مدائن که همان تیسفون سابق است توسط مسلمانان فتح گردید. و جنگ نهاوند در سال 21 هجری شروع شد. و قسمت های زیادی از شهرهای ایران در دست مسلمانان قرار گرفت.

بنابراین مسلمانان در این جنگ ها، آغازگر آشوب و جنگ نبودند؛ بلکه فتنه انگیزی از طرف دشمنان آن ها مایه گرفت که در نهایت به شکست آنان و فتح بین النهرین انجامید. ماجرای فتح حیره و انبار و دومة الجندل و دیگر نواحی در